Ο ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας στη νέα ενεργειακή πραγματικότητα, παρατηρητής ή διαμορφωτής των εξελίξεων;

Abstract

Αντικείμενο της παρούσας διατριβής, είναι η επισκόπηση των εξελίξεων του ενεργειακού τομέα της Κύπρου. Ειδικότερα, η οριοθέτηση της Κυπριακής ΑΟΖ με τις γειτονικές τις χώρες, οι Συμφωνίες που υπέγραψε η Κυπριακή Δημοκρατία για την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη και η ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων εντός της ΑΟΖ της. Ειδικότερα, η παρούσα διπλωματική εργασία μελετά την σημασία της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας του Δικαίου της θάλασσας στα πλαίσια της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων του παράκτιου κράτους με κυριαρχικό δικαίωμα του σε αυτούς αφενός και τα δικαιώματα των άλλων κρατών στους φυσικούς πόρους της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης του παράκτιου κράτους που δεν πραγματοποιεί πλήρης εκμετάλλευση των πόρων αυτών αφετέρου, με έμφαση στην περίπτωση της Κύπρου. Ειδικότερα θα αναφερθεί η παρούσα διατριβή, στα θέματα της κήρυξης και οριοθέτησης της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, τη σημασία που διαδραματίζει η οριοθέτηση με τα τρίτα κράτη. Περαιτέρω, αναλύονται οι τριμερής συμφωνίες της Κύπρου με την Ελλάδα και Αίγυπτο και το Ισραήλ και συγκρίνοντας της, ίσως καταλήξουμε, από τη δική μας σκοπιά ποία είναι η πιο πλήρης για την Κύπρο μας. Επιπρόσθετα, θα επικεντρωθώ και στην ανακάλυψη υδρογονανθράκων εντός της Κυπριακής ΑΟΖ. Αναλύοντας τα πιο πάνω, θα καταλήξουμε στο αρχικό μας ερώτημα αν τελικά η ενέργεια επηρέασε την Κυπριακή Δημοκρατία θετικά ή τελικά παραμένει παρατηρητής όλων αυτών των εξελίξεων που διαδραματίζονται στο έδαφος μας. Τελικά η ανακάλυψη των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, θα μας οδηγήσει σε Οικονομική Ανάπτυξη; Έτσι λοιπόν, στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας, θα εστιάσουμε στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου, στην οποία τα τρίτα κράτη έχουν κυριαρχικά δικαιώματα και στις συμφωνίες που επικύρωσε η Κύπρος με τις χώρες αυτές, τα θετικά που επέφεραν για την Κύπρο αλλά και τα αρνητικά και ποια είναι η καλύτερη και προσφορότερη, πιο πλήρης συμφωνία, για την Κύπρο. Περαιτέρω, θα αναφερθούμε πολύ σύντομα και στις αντιδράσεις των τρίτων χωρών, κυρίως της Τουρκίας. Η ανάπτυξη της παρούσας διπλωματικής, γίνεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται γενικά και ιστορικά στοιχεία που αφορούν στην δημιουργία του Δικαίου της Θάλασσας και την ανάγκη δημιουργίας της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης και ποιο το νομικό καθεστώς της και ειδικότερα η περίπτωση της Κύπρου, της οριοθέτησης της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και η οριοθέτηση και κήρυξη με τρίτα – γειτονικά κράτη. Στο δεύτερο μέρος, όπου είναι και το σημαντικότερο εξετάζεται, παράλληλα με το θεωρητικό κομμάτι η περίπτωση της Κύπρου και οι συμφωνίες που υπέγραψε η Κύπρος με Ελλάδα, Αίγυπτο και Ελλάδα, Ισραήλ, συγκρίνοντας τις και τονίζοντας ποία θεωρείται, πιο πλήρης συμφωνία. Επιπρόσθετα, σ΄ αυτό το μέρος αναλύεται και ανακάλυψη των Κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων, εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και ποιές χώρες επηρεάστηκαν αλλά και καταλήγοντας στο συμπέρασμα, πως η Κυπριακή Δημοκρατία επηρεάζεται από τις ανωτέρω εξελίξεις, Καταλήγοντας, στον επίλογο θα αναφερθούμε στο αρχικό μας ερώτημα, εαν τελικά η Κύπρος θεωρείται Παρατηρητής ή Διαμορφωτής όλων αυτών των εξελίξεων;