Προστασία Ενεργειακών Επενδύσεων από την Συνθήκη του Χάρτη Ενέργειας εν καιρώ πολέμου.
English Abstract.__ The aim of this paper is to examine the level of protection that the Energy Charter Treaty offers towards the foreign investors in cases of armed conflicts in the energy sector. Witnessing the latest events including Russia, Ukraine and the E.U, there is high interest in capturing how the future lays ahead of them regarding their relationship in general but also the investment relationship in light of potential claims arising based on the Energy Charter Treaty. This is nothing more than a cause to examine how useful and effective the Treaty actually is, since the Treaty itself was not established by these events and accordingly it will not cease to exist after them. In light of the recent events, we were given the opportunity to assess the level and the efficiency of the protection offered to foreign investors by the ECT in the energy sector, especially in times when a war is going on. To achieve that, in this paper, before examining the special legislative provisions on war times, it was deemed necessary to mention the general clauses and standards aimed at the protection of the foreign investors by the host states and then proceed to examine the war clauses themselves. Following the doctrine of comparing, we examined the Multilateral Investment Treaty (MIT), namely the ECT, against several Bilateral Investment Treaties (BITs), emphasizing on the similar nature and aims of the two but also the extended use of the BITs in court. To achieve this comparison, in this paper there has been extensive use of relevant case law. The outcome of the comparison and the examination did not come out as crystal clear. However, the general image derived is very positive. War clauses from the Energy Charter Treaty and respective claims are yet to be put to the test since there is no recent case law concerning the ECT war clause claims. Nonetheless, several BITs with the same doctrine and objectives have been used in court regularly, in the same courts where the ECT claims would be brought, such as ICSID and the ICC, so they have been used as a reference point as to what is to be expected. It remains to be seen in action how successful the Energy Charter Treaty can be against claims brought from foreign investors because of losses caused by war.
Thesis
Σκοπός αυτού του κειμένου είναι να εξετάσει την προστασία που παρέχει η Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας προς τους ξένους επενδυτές αναφορικά με τις περιπτώσεις όπου εξελίσσονται ένοπλες συγκρούσεις και αντικείμενο των επενδύσεων αυτών είναι η ενέργεια. Με τα δρώμενα που εκτυλίσσονται αυτή την περίοδο με εμπλεκόμενα μέρη την Ρωσία, την Ουκρανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση ως τελικό αποδέκτη, εμφανίζεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πως διαγράφεται εφεξής το μέλλον σχετικά με την διαμόρφωση των διακρατικών εν γένει αλλά και επενδυτικών σχέσεων σε συνάρτηση με ενδεχόμενες αξιώσεις που ενδέχεται να εγείρουν μέλη της Συνθήκης για τον Χάρτη Ενέργειας. Φυσικά αυτό αποτελεί την αφορμή για κάποιον ώστε να αναρωτηθεί σχετικά με την χρήση και την αποτελεσματικότητα της Συνθήκης μιας και η τελευταία δεν πήρε ζωή από τα σύγχρονα αυτά γεγονότα ούτε και προβλέπεται να ολοκληρωθεί εκεί η εφαρμογή της. Με τα επίκαιρα αυτά γεγονότα ως εφαλτήριο, μας δίνεται η αφορμή να εξετάσουμε κατά πόσο η προστασία των ξένων επενδυτών στις διεθνείς επενδύσεις, κυρίως στα απεχθή σενάρια καταστροφών και ζημιώσεων εξαιτίας εμπόλεμων συγκρούσεων, είναι άρτια και πλήρης στον τομέα της ενέργειας. Για την επίτευξη αυτής της αναζήτησης, στο παρακάτω κείμενο, προγενέστερα από την παρουσίαση και κριτική αξιολόγηση της ειδικής για πολέμους νομοθεσίας, κρίθηκε απαραίτητο να αναπτυχθούν οι γενικές ρήτρες, διατάξεις και αρχές προστασίας των ξένων επενδυτών από τα ανάδοχα κράτη στον τομέα της ενέργειας κι έπειτα, ακολουθώντας μια επαγωγική προσέγγιση να αξιολογήσουμε τις ειδικές «ρήτρες πολέμου». Ενδεικτικά εμφανίζεται και η αντιπαραβολή της πολυμερούς επενδυτικής συνθήκης (ΜΙΤ), εννοώντας την Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας συγκριτικά με άλλες διάφορες διμερείς επενδυτικές συνθήκες (BITs) δίνοντας έμφαση στην παρόμοια φύση και στόχευση των διατάξεων που έχουν επικαλεστεί σε διάφορες υποθέσεις ενώπιον διεθνών διαιτητικών δικαστηρίων. Για την επίτευξη του παραλληλισμού αυτού, έχει γίνει επίκληση σε εκτενή νομολογία με αντικείμενο την προστασία των ξένων επενδύσεων σε περιόδους πολέμου. Το αποτέλεσμα της αντιπαραβολής και της εξέτασης της σχετικής νομοθεσίας δεν εμφανίζεται ως απόλυτα ξεκάθαρο, εντούτοις η εικόνα που σχηματίζεται είναι άκρως ενθαρρυντική. Οι «ρήτρες πολέμου» που αναφέρονται στην Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας δεν έχουν δοκιμαστεί έμπρακτα, εννοώντας πως δεν υπάρχουν πρόσφατες υποθέσεις με επίκληση σε αυτές τις διατάξεις. Ωστόσο, διάφορες BITs με κατά κανόνα παρόμοια εφαρμογή εμφανίζουν ενθαρρυντικά δείγματα από την χρήση παρεμφερών ρητρών απέναντι στα ίδια διεθνή διαιτητικά δικαστήρια που θα απευθύνονταν και μέλη της Συνθήκης για τον Χάρτη Ενέργειας, όπως ενδεικτικά το ICSID και το ICC. Παραμένει να αποδειχθεί έμπρακτα η αποτελεσματικότητα της Συνθήκης απέναντι σε αξιώσεις που προκύπτουν από εμπόλεμες καταστάσεις.