Η συμβολή των ΜΚΟ στην εκπαίδευση των ανήλικων προσφύγων: η περίπτωση τη Λέρου

Παλυβού, Άννα Μαρία (2021-01)

During the last five years, from 2015 to 2020, the high impact of the refugee crisis, which was manifested in Greece due to its geopolitical location, has brought to the fore the role of non-governmental organizations as the prime respondents to this phenomenon. The numerous flows of people on the move found the Greek state unprepared to respond to the needs and demands of the situation. Populations from countries of the Middle East as well as Africa arrive daily at the islands along Greece’s coastline, which are, in turn, faced with challenges that are disproportionate to their population and their abilities. The prolonged stay of refugees at the Greek Reception and Identification Centers of the Greek islands results in the social marginalization of these individuals, who are thus deprived of their basic human rights. One of the most basic fundamental human rights is free and equal access to education, from which refugees are often excluded. Taking into account the large percentage of the refugee population that does not partake in education, it is interesting to examine the contribution of non-governmental organizations in compensating for the state’s said inability. This dissertation aims to explore, among others, the vital role that education plays in the integration of the refugee population in the host country. The case of Leros allows us to examine the intervention of one of the island’s Greek NGOs in the sector of education, which constitutes an exemplary model. At the same time, this study will highlight the practical difficulties of this task, which lead to the exclusion of individuals from their right to free access to the international educational system. While designing the methodology of this study, it was deemed necessary to include the opinions and thoughts of those involved in the process, in addition to the study of the relevant literature and the interviews with the relevant professionals. The use of questionnaires was employed to ask students and parents of student-refugees about the NGO’s Centre for Non-Formal Education in Leros, on the topic of education and the Centre’s role in the provision of support to parents and students.

Thesis

Ο σοβαρός αντίκτυπος της προσφυγικής κρίσης, που εκδηλώθηκε στην Ελλάδα εξαιτίας της γεωπολιτικής της θέσης, ιδιαίτερα την τελευταία πενταετία 2015 με 2020, έχει αναδείξει τους μηχανισμούς μη κυβερνητικών φορέων στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Οι αναρίθμητες ροές μετακινούμενου πληθυσμού, βρήκαν το ελληνικό κράτος ανέτοιμο να ανταποκριθεί στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της κατάστασης. Πληθυσμοί από χώρες της Ανατολής, αλλά και από την Αφρική καταφθάνουν καθημερινά στα ελληνικά νησιωτικά παράλια, τα οποία με τη σειρά τους καλούνται να ανταποκριθούν σε δυσανάλογες για τον πληθυσμό και τις δυνατότητες τους προκλήσεις. Η μακροχρόνια παραμονή των προσφύγων στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης της νησιωτικής Ελλάδας, συνεπάγεται την κοινωνική περιθωριοποίηση των ατόμων, με αποτέλεσμα να στερούνται των βασικών τους δικαιωμάτων. Ένα από τα βασικά και θεμελιώδη δικαιώματα αποτελεί η ελεύθερη και ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση, από την οποία συχνά αποκλείονται. Λαμβάνοντας ως γεγονός την απόκλιση μεγάλου μέρους του ανήλικου προσφυγικού πληθυσμού από τον τομέα της εκπαίδευσης, έχει ενδιαφέρον να εξετάσουμε τη συνδρομή των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων στην κάλυψη της εν λόγω κρατικής αδυναμίας. Η εργασία επιδιώκει να εξετάσει εκτός των άλλων τη σπουδαιότητα του ρόλου της εκπαίδευσης στην ενσωμάτωση του προσφυγικού πληθυσμού στη χώρα υποδοχής. Η περίπτωση της Λέρου, μας επιτρέπει να εξετάσουμε ένα θετικό πρότυπο επέμβασης ελληνικής ΜΚΟ στο νησί, στον τομέα της εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα θα αναδειχτούν οι πρακτικές δυσκολίες, που οδηγούν στην απόκλιση των ατόμων από την ελεύθερη πρόσβασή τους στο διεθνές εκπαιδευτικό σύστημα. Κατά τη διαδικασία σχεδιασμού της εργασίας, θεωρήθηκε ως απαραίτητο εργαλείο για τη διεξαγωγή της παρούσας έρευνας, εκτός από τη μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας και τις συνεντεύξεις σχετικών επαγγελματιών, η άποψη και οι σκέψεις των ίδιων των εμπλεκόμενων. Οι μαθητές και οι γονείς των μαθητών-προσφύγων, του Κέντρου Μη Τυπικής εκπαίδευσης της ελληνικής ΜΚΟ στη Λέρο ερωτήθηκαν σχετικά με τον τομέα της εκπαίδευσης και της παροχής της εν λόγω υποστήριξης από το εκπαιδευτικό κέντρο για τους ίδιους και τα τέκνα τους.