Η επίδραση της οριοθέτησης των ΑΟΖ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου στη γεωπολιτική της περιοχής

Μαρίνης, Αθανάσιος (2023-01)

English abstract_:_The SE Mediterranean is characterized by diversity at the political, military and religious level of the regional state actors that make it up. This, combined with its important position on the world map, being a hub of three continents, highlight it as one of the most important geostrategic regions of the world. This very importance and specificity of the subsystem is the research object of the work with the aim of analyzing the geopolitical situation of the region, as it is formed by the delimitations of the EEZ between the member states that make it up and especially after the signing of an agreement on the segmental delimitation of the EEZ between Greece and Egypt. An additional goal is the formulation of a strategy proposal for Greece's next actions, as well as the assessment of Turkey's actions and finally the identification of the characteristics that can be identified as Centers of Gravity of the SE Mediterranean. The methodology that will be followed is the PEST analysis of the actor-states through the observation of the density of their activities, as well as the search for the existence of active diplomatic and military fronts. In this way, an attempt will be made to answer the main research question of how the delimitation of the exclusive economic zones (EEZ) of the Eastern Mediterranean states affect the geopolitics of the region, adopting the analysis of operational standards based on the operational design imperatives of the Armed Forces . The findings of the paper confirm the geostrategic importance and volatility of the region, the diversity of regional parties' strategies and policies, and the anarchy that governs the international system. Therefore, the conclusion of the research is the existence of many open diplomatic and military fronts, which cannot be settled simply by provocative and hegemonic attitudes, nor by exclusive appeal to International Law. The future moves on the SE Mediterranean chessboard require and need special attention.

Η ΝΑ Μεσόγειος χαρακτηρίζεται από ποικιλία σε πολιτικό, στρατιωτικό και θρησκευτικό επίπεδο των περιφερειακών κρατικών δρώντων που την αποτελούν. Αυτό σε συνδυασμό με την σημαίνουσα θέση στον παγκόσμιο χάρτη αποτελώντας κόμβο τριών ηπείρων, την αναδεικνύουν ως μία από τις σημαντικότερες γεωστρατηγικά περιοχές της υφηλίου. Αυτή ακριβώς η σημασία και η ιδιαιτερότητα του υποσυστήματος αποτελεί το ερευνητικό αντικείμενο της εργασίας με σκοπό την ανάλυση της γεωπολιτικής κατάστασης της περιοχής, όπως αυτή διαμορφώνεται από τις οριοθετήσεις των ΑΟΖ μεταξύ των κρατών-μερών που την απαρτίζουν και ιδιαίτερα μετά την υπογραφή συμφωνίας τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου. Επιπλέον στόχος είναι η διατύπωση πρότασης στρατηγικής για τις επόμενες ενέργειες της Ελλάδας, καθώς και η εκτίμηση για τις ενέργειες από πλευράς Τουρκίας και τέλος ο εντοπισμός των χαρακτηριστικών που δύνανται να προσδιοριστούν ως Κέντρα Βάρους της ΝΑ Μεσογείου. Η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί είναι η ανάλυση PEST των κρατών-δρώντων μέσω της παρατήρησης της πυκνότητας της δραστηριοποίησης αυτών, καθώς και της αναζήτησης ύπαρξης ενεργών διπλωματικών και στρατιωτικών μετώπων. Κατά αυτόν τον τρόπο θα γίνει προσπάθεια να απαντηθεί το βασικό ερώτημα της έρευνας πως η οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ) των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου, επιδρούν στη γεωπολιτική της περιοχής, υιοθετώντας όμως την ανάλυση επιχειρησιακών προτύπων βάση των επιταγών επιχειρησιακής σχεδίασης των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα ευρήματα της εργασίας επιβεβαιώνουν την γεωστρατηγική σπουδαιότητα και ευμεταβλητότητα της περιοχής, την ποικιλομορφία και την διαφορετικότητα των στρατηγικών και των πολιτικών των περιφερειακών μερών και την αναρχία που διέπει το διεθνές σύστημα1 . Επομένως το συμπέρασμα της έρευνας αποτελεί η ύπαρξη πολλών ανοικτών διπλωματικών και στρατιωτικών μετώπων, τα οποία μάλιστα δεν είναι δυνατό να διευθετηθούν απλά με προκλητικές και ηγεμονικές συμπεριφορές, αλλά ούτε και με αποκλειστική επίκληση στο Διεθνές Δίκαιο. Οι μελλοντικές κινήσεις στην σκακιέρα της ΝΑ Μεσογείου απαιτούν και χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής.