Η ενεργειακή ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και η θέση της Ελλάδας

Σιδέρη, Παναγιώτα (2024-01)

ENGLISH ABSTRACT: The energy security in the Eastern Mediterranean is the centre of scientific studies due to the energy resources, which are located in the Eastern basin. Specifically, the new sources can offer alternative routes and new means of energy supplies, capable of covering a significant proportion of the states’ needs. Furthermore, the security situation in Greece is indissoluble tied with the Eastern Mediterranean because off its geographical location, which can be a road into Europe. Both the energy security situation in the Eastern Mediterranean and the current energy situation of Greece, as well as other stakeholders will be analysed based on the liberal model/paradigm of international relations. A brief reference will be made to three fundamental theories of international relations and especially on realism, on liberalism and its divisions and finally on constructivism theory. The energy security is a burning issue which interests and affects directly and implicitly the states of the Eastern basin. Thus, it is imperative to refer to the immediate interested parties, such as Cyprus, Israel, Egypt and Turkey as the main actors in the East field. Furthermore, in this thesis, a reference will be made to Syria, Jordan, Lebanon and the Palestine Authority, which contribute to indirect actors and of course are affected by territorial developments. The Eastern Mediterranean is an inspirational source for research with potential to become the future energy supplier of the Old Continent. The climate change and the lack of the necessary resources, which both are a major problem, make energy security one of the main issue of the states aiming to the prevention and the discovery of new sources and new methods of energy suppl. These acts have to rely on the international system of interdependence and distribution of power with a view to autonomy, self- sufficiency as a result of cooperation between states and the elimination of the monopoly which generates inequality.

Η κατάσταση ενεργειακής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται στο επίκεντρο των επιστημονικών μελετών με αφορμή τους ενεργειακούς πόρους που έχουν εντοπιστεί στην ανατολική λεκάνη. Τα νέα κοιτάσματα μπορούν να προσφέρουν εναλλακτικές οδούς και μέσα ενεργειακής τροφοδοσίας ικανές να καλύψουν σημαντικό ποσοστό αναγκών. Ακόμη, η κατάσταση ασφαλείας της Ελλάδας είναι άρρηκτα συνυφασμένη και αλληλοεξαρτώμενη με την Ανατολική Μεσόγειο, αφότου ένεκα της γεωγραφικής της τοποθεσίας αποτελεί δίοδο προς την Ευρώπη. Τόσο η κατάσταση ενεργειακής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και η υφιστάμενη ενεργειακή κατάσταση της Ελλάδας αλλά και άλλων εμπλεκόμενων μερών θα αναλυθούν βασιζόμενες στο φιλελεύθερο μοντέλο διεθνών σχέσεων. Σύντομη αναφορά θα πραγματοποιηθεί σε τρείς θεμελιώδεις σχολές διεθνών σχέσεων και ειδικότερα στο ρεύμα του ρεαλισμού, του φιλελευθερισμού και στις τάσεις στις οποίες έχει διακριθεί και τέλος στη σχολή του κονστρουκτιβισμού. Η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί φλέγον ζήτημα που απασχολεί και επηρεάζει άμεσα και έμμεσα τα κράτη της ανατολικής λεκάνης. Έτσι, επιβεβλημένη κρίνεται η αναφορά στα άμεσα ενδιαφερόμενα μέρη που είναι η Κύπρος, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Τουρκία που αποτελούν τους κύριους δρώντες της επικράτειας και μετέχουν στις εξελίξεις. Επιπλέον, στην διερευνητική εργασία μνεία θα γίνει στην Συρία, στην Ιορδανία, στον Λίβανο και στην Παλαιστινιακή Αρχή που συντελούν τους έμμεσους δρώντες και επηρεάζονται από τις εξελίξεις της ευρύτερης επικράτειας. Η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί πηγή έμπνευσης μελετών με δυναμική να αποτελέσει τον μελλοντικό ενεργειακό τροφοδότη της Γηραιάς Ηπείρου. Η κλιματική αλλαγή και η έλλειψη των αναγκαίων πόρων που συντελεί μείζον πρόβλημα ανάγει την ενεργειακή ασφάλεια στις κύριες θεματικές των κρατών με στόχο την πρόληψη αλλά και την ανεύρεση κοιτασμάτων και μεθόδων τροφοδοσίας σκεπτόμενοι το διεθνές τοπίο αλληλεξάρτησης και κατανομής ισχύος με μέλημα την αυτονομία, την αυτάρκεια ως απόρροια συνεργασίας κρατών και την εξάλειψη του μονοπωλίου που γεννά την ανισότητα.