Τρομοκρατία και Κυβερνοχώρος. Η περίπτωση του ISIS

Ζουλιανίτη, Λαμπρινή (2024-01)

ENGLISH ABSTRACT: Terrorism and cyberspace are two concepts that have not yet received an internationally agreed and inviolable definition. The same applies to the definition of cyberterrorism, a concept that appears through the conjunction of terrorism and cyberspace. A careful literature review, reveals that the definitions given to the above concepts have some common characteristics. Thus, terrorism requires the deliberate use or threat of use of violence with a political or ideological motive, while cyberspace constitutes the environment that consists of physical and non-physical components, in which computer networks and the electromagnetic spectrum are used, for the storage, modification and exchange of data. Subsequently, cyberterrorism is the use of cyberspace as a means to carry out terrorist acts. This paper examines cyberterrorism under the broad conceptual approach, where cyberspace constitutes the field in which activities such as radicalization, intimidation, dissemination of propaganda and recruitment take place. The terrorist organization ISIS, more than any other terrorist group in the past, exploiting all advantages offered by the internet, anonymity, rapid transmission of information, absence of physical borders, appeal to a global audience, has produced a technologically advanced propaganda enterprise, using digital media. Fostering an idealized image of life in the caliphate and strong media presence, led to the recruitment of thousands of new members, both men and women. At the same time, internet posts displaying brutal violence and encouraging bigotry, cause terror and disgust in the international community. The use of social media, online platforms, dark web and the internet as a whole, is a pattern of communication between ISIS extremists, that strategically enhances their operational planning

Η τρομοκρατία και ο κυβερνοχώρος, αποτελούν δύο έννοιες οι οποίες δεν έχουν λάβει μέχρι στιγμής έναν διεθνώς συμφωνημένο και απαραβίαστο ορισμό. Το ίδιο συμβαίνει με τον ορισμό της κυβερνοτρομοκρατίας, μια έννοια που εμφανίζεται μέσα από τη σύζευξη της τρομοκρατίας και του κυβερνοχώρου. Μια προσεκτική βιβλιογραφική ανασκόπηση, φανερώνει ότι στους ορισμούς που έχουν δοθεί στις παραπάνω έννοιες, απαντώνται κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Έτσι, η τρομοκρατία επιτάσσει τη σκόπιμη χρήση ή απειλή χρήσης βίας που ενέχει κάποιο πολιτικό ή ιδεολογικό κίνητρο, ενώ ο κυβερνοχώρος συνιστά το περιβάλλον εκείνο το οποίο αποτελείται από φυσικά και μη φυσικά συστατικά στοιχεία, στο οποίο γίνεται χρήση δικτύων υπολογιστών και ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, για την αποθήκευση, τροποποίηση και ανταλλαγή δεδομένων. Συνακολούθως η κυβερνοτρομοκρατία είναι η χρήση του κυβερνοχώρου ως μέσο για τη διεξαγωγή τρομοκρατικών ενεργειών. Η κυβερνοτρομοκρατία στην παρούσα εργασία εξετάζεται υπό την ευρεία εννοιολογική προσέγγιση, όπου ο κυβερνοχώρος συνιστά το πεδίο στο οποίο λαμβάνουν χώρα δραστηριότητες όπως η ριζοσπαστικοποίηση, ο εκφοβισμός, η διάδοση προπαγάνδας και η στρατολόγηση. Η τρομοκρατική οργάνωση ISIS εκμεταλλευόμενη όλα τα πλεονεκτήματα που προσφέρει το διαδίκτυο, ανωνυμία, γρήγορη μετάδοση της πληροφορίας, απουσία φυσικών συνόρων, απήχηση σε παγκόσμιο κοινό, περισσότερο από κάθε άλλη τρομοκρατική ομάδα στο παρελθόν, παρήγαγε μια τεχνολογικά ανεπτυγμένη επιχείρηση προπαγάνδας, χρησιμοποιώντας ψηφιακά μέσα. Η προώθηση μιας εξιδανικευμένης εικόνας για τη ζωή στο χαλιφάτο και η έντονη παρουσία του στα μέσα μαζική επικοινωνίας, οδήγησε στη στρατολόγηση χιλιάδων νέων μελών, ανδρών και γυναικών. Παράλληλα οι αναρτήσεις στο διαδίκτυο που προβάλουν ωμή βία και ενθαρρύνουν τον φανατισμό, προκαλoύν τον τρόμο και την απέχθεια στη διεθνή κοινότητα. Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των διαδικτυακών πλατφορμών, του σκοτεινού ιστού, αλλά και του διαδικτύου στο σύνολό του, αποτελεί πρότυπο επικοινωνίας μεταξύ των εξτρεμιστών του ISIS ενισχύοντας στρατηγικά τους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς τους.