Η ολοκλήρωση της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου και της Αρχής της Αυτοδιάθεσης για την δημιουργία κρατών
ENGLISH ABSTRACT: This thesis examines the cases of the dissolution of the former Yugoslavia and the former Soviet Union, in an attempt to interpret them in the light of international relations and the principles that govern them. First, an attempt will be made to clarify the theoretical framework of legal principles used in the process of state formation. In this endeavor, an initial reference will be made to the role of the state in international law, being subject to it, and then to the practical and theoretical differences between the acts of recognition and the creation of a new state. Following on from the above, it was deemed necessary to discuss the role of the principle of self-determination in the international system for the creation of new states and how it is influenced by concepts such as nationhood and nationalism. Then, the analysis of the cases of the two former federal states will be carried out, making an important reference to the historical background and the conditions that led to these two states becoming the past and then highlighting the real causes of this phenomenon according to the realist theoretical approach. It then goes on to discuss the regions whose status is still considered to be in flux, while at the same time highlighting the extremely important role played in all these cases by the presence of minority groups in these regions. As a corollary to the above, possible viable solutions will be sought to help achieve stability in these areas, while highlighting possible mistakes that have occurred in the way these issues have been addressed. The demise of these states was an ideal example of the application of legal rules in the attempt to define new regimes in these regions, highlighted the special place of the people as the living component of a state, but at the same time the unresolved issues and their resurgence raised important concerns about the deterrent capacity of the international community and the need to acknowledge its possible mistakes.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζονται οι περιπτώσεις της διάλυσης της πρώην Γιουγκοσλαβίας και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, σε μία προσπάθεια να ερμηνευτούν υπό το πρίσμα των διεθνών σχέσεων και των αρχών που το διέπουν. Αρχικά θα γίνει μία προσπάθεια αποσαφήνισης του θεωρητικού πλαισίου των αρχών δικαίου, του οποίου γίνεται χρήση στην διαδικασία γέννησης ενός κράτους. Στο εγχείρημα αυτό, θα πραγματοποιηθεί αρχικά αναφορά του ρόλου που έχει το κράτος στο διεθνές δίκαιο, όντας υποκείμενο αυτού, ενώ μετέπειτα θα γίνει λόγος στις διαφορές που υπάρχουν πρακτικά και θεωρητικά ανάμεσα στις πράξεις της αναγνώρισης και της σύστασης ενός νέου κράτους. Σε συνέχεια των παραπάνω, κρίθηκε απαραίτητη η αναφορά στον ρόλο που έχει η αρχή της αυτοδιάθεσης στο διεθνές σύστημα για την δημιουργία νέων κρατών και πως αυτή επηρεάζεται από έννοιες όπως το έθνος και ο εθνικισμός. Έπειτα, θα πραγματοποιηθεί η ανάλυση των περιπτώσεων των δύο πρώην ομοσπονδιακών κρατών λαμβάνοντας χώρα μία σημαντική αναφορά στο ιστορικό υπόβαθρο και στις συνθήκες που οδήγησαν στο να αποτελούν παρελθόν αυτά τα δύο κράτη και έπειτα αναδεικνύοντας τις πραγματικές αιτίες αυτού του φαινομένου σύμφωνα με την ρεαλιστική θεωρητική προσέγγιση. Στην συνέχεια, γίνεται λόγος για τις περιοχές των οποίων το καθεστώς κρίνεται ακόμα ρευστό, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται ο εξαιρετικά σημαντικός ρόλος που έπαιξες σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η παρουσία μειονοτικών ομάδων σε αυτές τις περιοχές. Ως επακόλουθο των παραπάνω, θα αναζητηθούν πιθανές βιώσιμες λύσεις που θα συμβάλλουν στην επίτευξη της σταθερότητας σε αυτές τις περιοχές, ενώ παράλληλα θα αναδειχθούν πιθανά λάθη που συνέβησαν στον τρόπο αντιμετώπισης αυτών των ζητημάτων. Το τέλος αυτών των κρατών αποτέλεσε ιδανικό παράδειγμα εφαρμογής κανόνων δικαίου στην προσπάθεια καθορισμού των νέων καθεστώτων σε αυτές τις περιοχές, ανέδειξε την ιδιαίτερη θέση που έχει ο λαός ως έμψυχο συστατικό ενός κράτους, αλλά ταυτόχρονα τα άλυτα ζητήματα και η αναζωπύρωση αυτών, γέννησε σημαντικούς προβληματισμούς σχετικά με την αποτρεπτική ικανότητα της διεθνούς κοινότητας και την ανάγκη να αναγνωρίζει πιθανά λάθη της.