Καινοτομίες για βιώσιμη ανάπτυξη: Προς ένα βιώσιμο μέλλον
ENGLISH ABSTRACT In recent years, the concept of sustainable development (SD) has emerged as one of the major issues of concern to modern society. SD aims to meet the fundamental needs of the weaker economic groups in particular, while maintaining intergenerational equity. The United Nations 2030 Agenda underlines the importance of social and economic justice in addressing climate change, as vulnerable populations are disproportionately affected. However, the search for SD includes issues such as poverty, social exclusion, corruption, inequalities and human rights violations. The social dimension of this concern has gained priority in the debate around the Sustainable Development Goals (SDGs), which aim to address these challenges. The interdependence between innovation and sustainable development is increasingly evident, as innovative development in products, services, processes, technologies, business models and institutional frameworks must integrate social, environmental and economic dimensions. This requires a separate set of knowledge, skills and technologies compared to traditional methods of innovation. The contemporary literature on this subject is multidisciplinary and focuses on three critical areas: management practices, new technologies and policy approaches. A systematic review of 50 scientific sources from 2020 to 2023, provides insight into the role of different types of innovation - traditional, green, social and sustainable - in shaping this sector and in their contribution to addressing pressing sustainability issues. This study highlights the dynamics of innovation and its potential in addressing the social challenges associated with sustainability and provides proposals for future research.
Thesis
Τα τελευταία χρόνια, η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης (ΒΑ) αναδεικνύεται σε ένα από τα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν τη σύγχρονη κοινωνία. Η ΒΑ στοχεύει στην ικανοποίηση των θεμελιωδών αναγκών κυρίως των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων, διατηρώντας παράλληλα την ισονομία μεταξύ των γενεών. Η Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών, υπογραμμίζει τη σημασία της κοινωνικής και οικονομικής δικαιοσύνης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς οι ευάλωτοι πληθυσμοί επηρεάζονται δυσανάλογα. Ωστόσο η αναζήτηση της ΒΑ, περιλαμβάνει θέματα όπως η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η διαφθορά, οι ανισότητες και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η κοινωνική διάσταση του σχετικού προβληματισμού, έχει αποκτήσει προτεραιότητα στον διάλογο γύρω από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), οι οποίοι αποσκοπούν στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Η αλληλεξάρτηση μεταξύ της καινοτομίας και της BA είναι ολοένα και πιο εμφανής, καθώς η καινοτόμος ανάπτυξη σε προϊόντα, υπηρεσίες, διαδικασίες, τεχνολογίες, επιχειρηματικά μοντέλα και θεσμικά πλαίσια πρέπει να ενσωματώνει τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές διαστάσεις. Αυτό απαιτεί ένα ξεχωριστό σύνολο γνώσεων, δεξιοτήτων και τεχνολογιών σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους καινοτομίας. Η σύγχρονη βιβλιογραφία σε αυτό το θέμα, είναι διεπιστημονική και επικεντρώνεται σε τρεις κρίσιμους τομείς: πρακτικές διαχείρισης, νέες τεχνολογίες και προσεγγίσεις πολιτικής. Μια συστηματική ανασκόπηση 50 επιστημονικών πηγών από το 2020 έως το 2023, παρέχει γνώση για τον ρόλο των διαφόρων τύπων καινοτομίας - παραδοσιακών, πράσινων, κοινωνικών και βιώσιμων - στη διαμόρφωση αυτού του τομέα και στη συμβολή τους στην αντιμετώπιση των πιεστικών ζητημάτων βιωσιμότητας. Η μελέτη αυτή, αναδεικνύει τη δυναμική της καινοτομίας και τις δυνατότητές της, στην αντιμετώπιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και παρέχει προτάσεις για μελλοντική έρευνα.