Οι προκλήσεις της Οργάνωσης και Διοίκησης στο Ελληνικό Νηπιαγωγείο

Καγκελάρη, Σταυρούλα (2025-01)

Preschool education is fundamental for children’s development, as it contributes to enhancing their cognitive, sensory, motor, emotional and social skills. In Greece, preschool education is mandatory to children aged 4 to 6 years and is recognized as a cornerstone for their future educational journey and life. The concept of preschool education includes learning before the start of formal schooling, with an emphasis on cognitive, sensory, motor, emotional and social development. Modern preschool education supports socialization and cognitive development, with the aim of preparing children for full integration into society. Preschool education is equally important for children with special needs, promoting their inclusion in a supportive and safe learning and socialization environment. The role of preschool teachers and management is crucial for the quality of the education provided, as leadership directly influences the effectiveness of education, the creation of positive relationships and the continuous development of educators. However, in Greece, the administration of preschool education institutions and especially kindergartens deal complex problems due to limited resources, increased bureaucracy, and lack of autonomy. The lack of infrastructure and the inequality between regions negatively affect the operation of kindergartens. The professional development of preschool teachers is essential for improving the quality of education. Collaboration with parents and local authorities, as well as strengthening supportive networks, is crucial for the success of kindergartens. Solutions such as increased funding, decentralization of responsibilities, enhancement of professional training, and support for vulnerable families are proposed to overcome these difficulties and promote social cohesion and the quality of education in the region. The purpose of this thesis is to highlight the importance of the role of kindergarten Head for the smooth operation of the institution, both at an educational and administrative level. Specifically, it aims to highlight the unique challenges at the level of organization and administration levels that educators and those in charge of management in the field of preschool education are called to deal with.

Thesis

Η προσχολική εκπαίδευση είναι θεμελιώδης για την ανάπτυξη των παιδιών, καθώς συμβάλλει στην ενίσχυση των γνωστικών, των αισθητηριακών, των κινητικών, των συναισθηματικών και των κοινωνικών δεξιοτήτων τους. Στην Ελλάδα, η προσχολική εκπαίδευση είναι πλέον υποχρεωτική για τα παιδιά ηλικίας 4 έως 6 ετών και αναγνωρίζεται ως θεμέλιος λίθος για τη μελλοντική εκπαιδευτική τους πορεία αλλά και ζωή. Η έννοια της προσχολικής εκπαίδευσης περιλαμβάνει τη μάθηση πριν έναρξη της επίσημης σχολικής εκπαίδευσης, με έμφαση στη γνωστική, αισθητηριακή, κινητική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη. Η σύγχρονη προσχολική εκπαίδευση υποστηρίζει την κοινωνικοποίηση και τη γνωστική ανάπτυξη, με σκοπό την προετοιμασία για την πλήρη ένταξη των παιδιών στην κοινωνία. Η προσχολική εκπαίδευση είναι εξίσου σημαντική για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες, προωθώντας την ένταξή τους σε ένα υποστηρικτικό και ασφαλές περιβάλλον μάθησης και κοινωνικοποίησης. Ο ρόλος των νηπιαγωγών και της διοίκησης είναι καθοριστικός για την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, καθώς η ηγεσία επηρεάζει άμεσα την αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης, τη δημιουργία θετικών σχέσεων και την συνεχή εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Ωστόσο, στην Ελλάδα οι προϊστάμενοι των ιδρυμάτων προσχολικής εκπαίδευσης και ιδιαίτερα των νηπιαγωγείων αντιμετωπίζουν σύνθετα προβλήματα λόγω περιορισμένων πόρων, αυξημένης γραφειοκρατίας και έλλειψης αυτονομίας. Η έλλειψη υποδομών και η ανισότητα μεταξύ περιοχών επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία των νηπιαγωγείων. Η επαγγελματική εξέλιξη των νηπιαγωγών είναι σημαντική για τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Η συνεργασία με γονείς και τοπικούς φορείς, καθώς και η ενίσχυση των υποστηρικτικών δικτύων, είναι κρίσιμη για την επιτυχία των νηπιαγωγείων. Προτείνονται λύσεις όπως η αύξηση της χρηματοδότησης, η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, η ενίσχυση επαγγελματικής κατάρτισης και η υποστήριξη των ευάλωτων οικογενειών, ώστε να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και να προαχθεί η κοινωνική συνοχή και η ποιότητα της εκπαίδευσης στην περιοχή. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής διατριβής είναι η ανάδειξη της σημαντικότητας του ρόλου του/της Προϊσταμένου στο νηπιαγωγείο για την εύρυθμη λειτουργία του, τόσο σε εκπαιδευτικό όσο και σε διοικητικό επίπεδο. Ειδικότερα στοχεύει στο να υπογραμμιστούν οι ιδιαίτερες προκλήσεις σε επίπεδο οργάνωσης και διοίκησης που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι υπεύθυνοι διοίκησης στον τομέα της προσχολικής εκπαίδευσης.