Η στρατηγική της Τουρκίας στα Βαλκάνια από το 2014 έως σήμερα

Γερακάρης, Ιωάννης (2025-06)

Thesis

Το έτος 2014 ο Recep Tayyip Erdogan ανήλθε στο αξίωμα του προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας, όπου και συνεχίζει την θητεία έως σήμερα (2025). Το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016 και η τροποποίηση του Συντάγματος της Τουρκίας κατά το έτος 2018 σχετικά με την ενίσχυση των εξουσιών του Τούρκου Προέδρου, συνέτειναν στην ισχυροποίηση της πολιτικής του θέσης. Παράλληλα, τα δυο εν λόγω συμβάντα, σε συνδυασμό με την ισχυρή προσωπικότητα και την ηγετική ικανότητα του Τούρκου Προέδρου, οδήγησαν την Τουρκία σε ένα απολυταρχικό και πλήρως ελεγχόμενο διοικητικό σύστημα, το οποίο συντονίζει και ελέγχει πλήρως όλες τις πτυχές της τουρκικής κοινωνίας, όπως την οικονομική, κοινωνική, εκπαιδευτική, θρησκευτική, εμπορική, επιχειρηματική, αστυνομική και στρατιωτική πλευρά του τουρκικού κράτους. Στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, ο Τούρκος Πρόεδρος φαίνεται ότι συνεχίζει την ίδια πολιτική, αλλά με έμφαση στην αύξηση των εμπορικών και επιχειρηματικών επενδύσεων, όπως και στην αύξηση των αμυντικών εξαγωγών, όπως αποδεικνύεται στα συμπεράσματα. Παράλληλα, φαίνεται ότι συνεχίζει όλες τις απαραίτητες ενέργειες, με σκοπό την υποστήριξη του οράματος της Τουρκίας σχετικά με την ανάδειξή της σε μία περιφερειακή ηγετική δύναμη στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, του Καυκάσου, της Ανατολικής Μεσογείου, της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Στις εν λόγω περιοχές, η Τουρκία φαίνεται ότι επιδιώκει να διαδραματίσει πρωταρχικό ή/και διαμεσολαβητικό ρόλο, προκειμένου να επιβάλει το συνυπολογισμό των τουρκικών συμφερόντων σε μελλοντικές βαλκανικές ή/και ευρωπαϊκές συμφωνίες. Κύριος στόχος της διπλωματικής εργασίας ήταν να αποτυπώσει την τουρκική διείσδυση στα Βαλκάνια κατά τη χρονική περίοδο 2014 – 2025. Χρησιμοποιώντας το μεθοδολογικό εργαλείο ανάλυσης SWOT, εξετάστηκαν και αναλύθηκαν οι ευκαιρίες που παρουσιάζουν οι βαλκανικές χώρες για την Τουρκία. Τέλος, από την διαδικασία της ανάλυσης προέκυψε το βασικό συμπέρασμα ότι η Τουρκία κατά το εξεταζόμενο χρονικό διάστημα έχει αυξήσει την διείσδυσή της και την παρουσία της στα Βαλκάνια σε σύγκριση με το παρελθόν, χρησιμοποιώντας εργαλεία βαριάς και ήπιας ισχύος. Το συμπεράσμα αυτό δύναται να τροφοδοτήσει μελλοντικές εργασίες και έρευνες με αντικείμενο εξέτασης την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας σε έτερες υποπεριφέρειες, όπως η Μέση Ανατολή ή/και η Αφρική, όπου η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας ενδέχεται να τροποποιείται λόγω του ότι τα κράτη που την αποτελούν αφενός δεν ανήκουν σε “Δυτικές Συμμαχίες”, όπως Ευρωπαϊκή Ένωση και NATO, αφετέρου οι πολίτες αυτών είναι επί των πλείστον μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα.