Η γεωπολιτική διάσταση της Ευρώπης μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένου Βασιλείου.

Μητρόπουλος, Φώτιος (2025-06)

Thesis

Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία εξετάζει τη γεωπολιτική διάσταση της μετανάστευσης υπό το πρίσμα της εθνικής ασφάλειας και των στρατηγικών προτεραιοτήτων, εστιάζοντας στη συγκριτική ανάλυση της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Κύριος στόχος είναι η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οι δύο χώρες προσλαμβάνουν, ερμηνεύουν και διαχειρίζονται τη μετανάστευση ως πολιτική απειλή ή ευκαιρία, σε συνάρτηση με τις κοινωνικές τους δομές, τις θεσμικές τους ικανότητες και το γεωπολιτικό τους περιβάλλον. Η εργασία επιχειρεί να αναδείξει ότι η μεταναστευτική πολιτική δεν είναι απλώς προϊόν διαχειριστικής ανάγκης, αλλά λειτουργεί ως εργαλείο ασφάλειας, με έντονες κοινωνικές και διεθνείς προεκτάσεις. Η μεθοδολογία βασίζεται στη συγκριτική ποιοτική ανάλυση περιπτώσεων, με την εφαρμογή του μοντέλου Most Different Systems Design. Αξιοποιήθηκαν δευτερογενείς πηγές (επιστημονικές βάσεις, θεσμικά στατιστικά, νομοθετικά κείμενα), με στόχο την καταγραφή των διαφορών και ομοιοτήτων ως προς την πρόσληψη της «μεταναστευτικής απειλής», τα μέτρα ασφάλειας που υιοθετούνται και τον πολιτικό λόγο που τις συνοδεύει. Εξετάστηκαν επίσης οι συσχετισμοί της μετανάστευσης με την εγκληματικότητα, την κοινωνική συνοχή και την αγορά εργασίας. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η Ελλάδα αντιλαμβάνεται τη μετανάστευση κυρίως ως εξωτερική και γεωπολιτική απειλή, ενισχύοντας μέτρα αποτροπής, στρατιωτικοποίησης των συνόρων και κατασταλτικής διαχείρισης. Αντίθετα, το Ηνωμένο Βασίλειο εστιάζει στη θεσμική και νομική πλαισίωση της μετανάστευσης, προτάσσοντας την νομιμοποίηση της κρατικής κυριαρχίας, ιδίως μετά το Brexit. Παρά τις διαφορές, και οι δύο χώρες συνδέουν τη μετανάστευση με ζητήματα ασφάλειας, κοινωνικής πίεσης και πολιτικής σταθερότητας. Συμπερασματικά, επιβεβαιώνεται η ερευνητική υπόθεση ότι η μεταναστευτική πολιτική κάθε κράτους διαμορφώνεται ανάλογα με τις εσωτερικές κοινωνικές ερμηνείες της απειλής και τις εξωτερικές γεωπολιτικές επιδιώξεις του. Η εργασία υπογραμμίζει την ανάγκη για πολυεπίπεδες προσεγγίσεις στη μελέτη της μετανάστευσης και ενισχύει τη θεωρητική κατανόηση του φαινομένου ως διακυβευόμενο πεδίο εξουσίας, ασφάλειας και ταυτότητας.