Διερεύνηση της εφαρμογής των σύγχρονων μοντέλων εκπαιδευτικής διοίκησης στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης
The core aim of the present study was the examination of the leadership forms, displayed by headmasters of twelve (12) primary education schools located in the district of Larnaka, covering both urban and rural areas. The study also explored how often these leadership forms are connected with the three outcomes of leadership, namely the extra effort, effectiveness and satisfaction of leadership. The battery used in the present study was the Multifactor Leadership Questionnaire (MLQ) in its multiple choice form. The questionnaire measures the full range of three leadership styles (Full Range Leadership, FRL), namely: a) the transformational, b) the transactional and c) the passive - avoidant one (leadership style). The questionnaire also measures three outcomes of leadership, namely the extra effort, the effectiveness and the satisfaction of leadership. The questionnaire was administered to 103 teachers in twelve schools, during the period March - April. 89 female teachers and 14 male teachers completed the questionnaire. The results of the study revealed that the teachers consider that the headmasters of their schools are presenting a combination of characteristics and practices of both the transformational and the transactional forms of leadership. Mainly, they believe that their headmasters accumulate more characteristics of the transformational leadership form than of the other forms of leadership. Further, the teachers believe that very few characteristics of passive leadership form are presenting from their headmasters. Another finding of the study was that the transformational form of leadership is connected in a positive way with the three outcomes of leadership, in contrast of the transactional form which is connected less. The teachers try to get satisfaction of their occupation even if their headmasters do not complete their duties as expected.
Thesis
Βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να διερευνήσει τις μορφές ηγεσίας, που εμφανίζουν οι διευθυντές των σχολείων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ένας δεύτερος, επίσης, στόχος της εργασίας ήταν η διαπίστωση κατά πόσο οι μορφές ηγεσίας σχετίζονται με τις τρεις εκβάσεις της ηγεσίας, δηλαδή τη μεγαλύτερη προσπάθεια, την αποτελεσματικότητα και την ικανοποίηση από την ηγεσία. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του ερωτηματολογίου MLQ (Multifactor Leadership Questionnaire), το οποίο μετρά την πλήρη έκταση τριών ηγετικών στυλ (Full Range Leadership, FRL), τα οποία είναι τα εξής: α) το μετασχηματιστικό (transformational), β) το συναλλακτικό (transactional) και γ) το παθητικό – προς αποφυγήν ηγεσία (passive – avoidant leadership). Το ερωτηματολόγιο μετρούσε, επίσης, τρεις εκβάσεις της ηγεσίας, δηλαδή τη μεγαλύτερη προσπάθεια, την αποτελεσματικότητα και την ικανοποίηση από την ηγεσία. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν οι εκπαιδευτικοί σε δώδεκα σχολεία της πόλης και επαρχίας Λάρνακας. Συνολικά 103 εκπαιδευτικοί, 89 γυναίκες και 14 άντρες έλαβαν μέρος στην έρευνα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι οι διευθυντές εκδηλώνουν ένα συνδυασμό χαρακτηριστικών και πρακτικών τόσο της μετασχηματιστικής όσο και της συναλλακτικής μορφής ηγεσίας. Κυρίως, όμως, πιστεύουν ότι οι διευθυντές τους συγκεντρώνουν περισσότερα χαρακτηριστικά του μετασχηματιστικού μοντέλου ηγεσίας. Αντιθέτως, πιστεύουν πως ελάχιστα χαρακτηριστικά της προς αποφυγήν ηγεσία (laissez – faire) εφαρμόζουν οι διευθυντές τους, κατά την εκτέλεση της διοίκησης των σχολείων και του προσωπικού. Στην έρευνα φαίνεται πως η μετασχηματιστική μορφή ηγεσίας σχετίζεται θετικά με τις τρεις εκβάσεις της ηγεσίας, όπως επίσης και η συναλλακτική μορφή ηγεσίας αλλά σε μικρότερο βαθμό. Η προς αποφυγήν ηγεσία (laissez – faire) φαίνεται να μην σχετίζεται ούτε θετικά ούτε αρνητικά με τις τρεις εκβάσεις της ηγεσίας. Οι εκπαιδευτικοί καταβάλλουν προσπάθεια για επίτευξη των στόχων του σχολείου και παίρνουν ικανοποίηση από το επάγγελμά τους, ανεξαρτήτως του τι πράττει ο διευθυντής τους.