Ο μακεδονικός Αγώνας μέσα από τον κυπριακό τύπο

Abstract

Τον Μακεδονικό αγώνα γέννησαν δύο παλαιότεροι πόλεμοι ο Ρωσοτουρκικός του 1877 με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου η οποία έθρεψε τη βουλγαρική μεγαλομανία και ο Ελληνοτουρκικός του 1897 με την ήττα της Ελλάδας. 1 Ενσαρκώνει τη μεγάλη βουλγαρική ιδέα που θεωρεί ιδιοκτησία της όλη την έκταση μέχρι τον Αλιάκμονα και τα Θεσσαλικά σύνορα. Οι Βούλγαροι εξαπέλυσαν τον Μακεδονικό ανταρτοπόλεμο με συνέχεια τους Βαλκανικούς πολέμους και συνέπεια τους τη συμμετοχή τους στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Ο Μακεδονικός αγώνας είχε πεδίον του όλη τη Μακεδονία με αρκετό βάθος στη πρώην Γιουγκοσλαβία (Μοναστήρι, Μορίχοβο, Κρούσοβο, Γευγελή, Δοϊράνη, Στρώμνιτσα) αλλά και στη Βουλγαρία ( Πετρίτσι, Μελένοικο ). Το Μακεδονικό ζήτημα ήταν ένα περίπλοκο ζήτημα. Γεννήθηκε και ανδρώθηκε μέσα από την ιδιάζουσα εθνολογική σύσταση του χριστιανικού πληθυσμού της Μακεδονίας, την ύπαρξη αντίρροπων εθνικών κινήσεων και μέσα από τις αλληλοσυγκρουόμενες βλέψεις των βαλκανικών κρατών στο ζωτικό αυτό γεωγραφικό χώρο. Η γλωσσική σύνθεση των χριστιανικών κατοίκων της Μακεδονίας (ελληνόφωνοι, σλαβόφωνοι, βλαχόφωνοι και αλβανόφωνοι) έθετε τις απαραίτητες προϋποθέσεις για τη γένεση και την επέκταση των διαφόρων εθνικών κινήσεων κυρίως προπαγανδιστικών. 2 Η Βουλγαρική κίνηση υπήρξε η μόνη εθνική κίνηση η οποία άρχισε να αναπτύσσεται στο μακεδονικό χώρο κατά το τελευταίο τέταρτο του περασμένου αιώνα και να αποκτά βαθμιαία ισχυρότατα λαϊκά ερείσματα. Με πολύ ασθενέστερη μορφή εμφανίζονται και ενεργοποιούνται η εθνική αλβανική και σερβική κίνηση. Πατέρας της εθνικής αναγέννησης των Βουλγάρων θεωρείται ο Βούλγαρος μοναχός Παίσιος ο οποίος συνέγραψε τη «Σλαβοβουλγαρική Ιστορία» η οποία έγινε διακήρυξη της εθνικής αφύπνισης των Βουλγάρων. Ο Παίσιος είχε λόγους να ανησυχεί για το εθνικό μέλλον των Βουλγάρων. H πνευματική υπεροχή των ελληνικών κύκλων είχε προεκτάσεις και μέσα στο βουλγαρικό χώρο.