Ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος και το κίνημα της Μικρασιατικής Άμυνας

Abstract

Η αδυναμία του ελληνικού στρατού να καταλάβει την Άγκυρα και να εκμηδενίσει την τουρκική αντίσταση (Ιούλιος – Αύγουστος 1921), έφερε δυναμικά στο προσκή- νιο την προοπτική της εγκατάλειψης της μικρασιατικής εκστρατείας. Σχεδόν πλήρως απομονωμένη διπλωματικά μετά τις εκλογές της 1ης/14ης Νοεμβρίου 1920, την ήττα του Ελευθέριου Βενιζέλου και την επάνοδο στο θρόνο του βασιλιά Κωνσταντίνου, καταρρακωμένη οικονομικά και χωρίς καμία εξωτερική βοήθεια, η Ελλάδα βρισκό- ταν στη δυσχερέστερη δυνατή θέση, αδυνατώντας πρακτικά να αναλάβει οποιαδή- ποτε πρωτοβουλία. Η διαπίστωση του αδιεξόδου, σε συνδυασμό με την ολοένα διο- γκούμενη φημολογία σχετικά με την πρόθεση της Αθήνας να αποσύρει τα ελληνικά στρατεύματα από τη Μικρά Ασία, δημιουργούσαν εύλογες ανησυχίες στους Έλληνες κατοίκους της τελευταίας, οι οποίοι αντιλαμβάνονταν ότι όφειλαν οι ίδιοι να αναλά- βουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προκειμένου να αντιστρέψουν την ολοένα φθί- νουσα πορεία. Μέσα σε αυτό το βαρύ κλίμα, ορισμένα επιφανή μέλη της ελληνικής κοινότητας της Σμύρνης αποφάσισαν στα τέλη Οκτωβρίου του 1921 τη συγκρότηση μίας Επιτροπής, η οποία σύντομα θα γινόταν γνωστή ως Μικρασιατική Άμυνα1, με σκοπό την προάσπιση της δυτικής Μικράς Ασίας απέναντι στις εθνικιστικές τουρκικές δυνάμεις του Μουσταφά Κεμάλ σε περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση λάμβανε πράγματι την οδυνηρή για τον ελληνισμό της Ιωνίας απόφαση της απαγκίστρωσης.