Λανίτειο Ελληνικό Γυμνάσιο Λεμεσού: Η συμμετοχή του Σχολείου στον Απελευθερωτικό Αγώνα 1955 - 59

Abstract

Η ιστορία των Εκπαιδευτηρίων της Λεμεσού, την εποχή της Αγγλοκρατίας συμβαδίζει με τις διεκδικήσεις και τους πόθους των Ελλήνων της Κύπρου. Οι μαθητές, οι μαθήτριες και οι δάσκαλοι τους έδειχναν έμπρακτα την αγάπη τους για την Ελλάδα συμμετέχοντας με κάθε ευκαιρία στους αγώνες του Έθνους. Το ενωτικό κίνημα δεν άφησε ασυγκίνητους τους μαθητές και τις μαθήτριες των Ελληνικών Γυμνασίων σε όλη την Κύπρο. Στη Λεμεσό, το Λανίτειον Ελληνικόν Γυμνάσιον έγινε ένα από τα ισχυρότερα φυτώρια του Απελευθερωτικού Αγώνα και πρωτοστάτησε σε διαδηλώσεις και αντιαποικιακές πορείες στην πόλη. Στην αυλή του νεόδμητου σχολείου σημειώθηκαν δυο φορές, συγκρούσεις με πετροπόλεμο, των μαθητών και των μαθητριών με βρετανούς στρατιώτες ενώ το σχολείο έκλεισε και μετατράπηκε σε στρατόπεδο και χώρο ανακρίσεων και βασανιστηρίων από τους Άγγλους τη σχολική χρονιά 1955 -56 αλλά και το καλοκαίρι του 1958. Ανάμεσα στους νεκρούς του Απελευθερωτικού Αγώνα συγκαταλέγονται και οι μαθητές του Λανιτείου Γυμνασίου, Ανδρέας Γεωργίου και Ανδρέας Βλάμης. Επίσης, στον χώρο του σχολείου, όταν αυτό μετατράπηκε σε στρατόπεδο, πέθανε από βασανιστήρια και ο αγωνιστής Πλάτωνας Στυλιανού. Σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία του σχολείου υπήρξε η λεγόμενη «Η μάχη του Λανιτείου» στις 14 Δεκεμβρίου του 1955, η οποία ήταν το αποκορύφωμα μιας σειρά από εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που ξεκίνησαν μετά τη σύλληψη και την καταδίκη του Μιχαλάκη Καραολή το φθινόπωρο του ίδιου χρόνου, και που είχε αποτέλεσμα το κλείσιμο του σχολείου και τη διαγραφή του από το Μητρώο των σχολείων. Εξέχουσα μορφή, κατά την άποψη μου, υπήρξε ο Γυμνασιάρχης, Αμφιτρύων Υδραίος ο οποίος με τις πράξεις και τον τρόπο του συνέβαλε στα γεγονότα των χρόνων μεριμνώντας πάντα για την ασφάλεια των μαθητών και των μαθητριών του αλλά και για την προστασία του χώρου του Λανιτείου Γυμνασίου. Στη διπλωματική μου εργασία έχω καταγράψει όσα από τα γεγονότα κατάφερα να εντοπίσω, στον Τύπο της εποχής που αφορούν στη συμμετοχή των μαθητών, των μαθητριών αλλά και των δασκάλων τους στον Απελευθερωτικό Αγώνα και τις συνέπειες που είχε στη μαθητική τους ζωή. Προσπάθησα ακόμα να συλλέξω μαρτυρίες μαθητών και μαθητριών της εποχής έτσι ώστε να ζωντανέψω όλα όσα βρήκα δημοσιευμένα.