Η μητρότητα υπό το πρίσμα των ευαγγελικών διηγήσεων

Ράπτη Α., Δέσποινα (2022)

Thesis

Η παρουσία της γυναίκας στην Εκκλησιαστική ζωή και η διακονία της υπήρξε ανέκαθεν σημαντική και επεκτείνεται σε πολλούς τομείς. Στην αρχαία Εκκλησία μάλιστα το γυναικείο φύλο είχε αναλάβει περισσότερες αρμοδιότητες, κάτι που συν τω χρόνω ατόνησε για πολλούς λόγους (π.χ. καταχρήσεις αιρέσεων). Το Μυστήριο της Ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου όμως προβάλλει την ύψιστη διακονία του γυναικείου φύλου στο σχέδιο της Θείας Οικονομίας, τ.έ. την μητρότητα, που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ρόλους της γυναίκας, οι καρποί του οποίου φάνηκαν περίτρανα στην πορεία της χριστιανικής ιστορίας. Δεν είναι τυχαία η θέση που κατέχει στην εκκλησιαστική συνείδηση το Πρόσωπο της Παρθένου Μαρίας, η οποία συνδυάζοντας την αγνότητα με την μητρότητα αποτελεί το τέλειο πρότυπο κάθε πιστού, αναλόγως προς την επιλογή του όσον αφορά την προσωπική του ζωή. Αναφερόμενοι στην έννοια της «μητρότητας» δεν περιοριζόμαστε μονάχα στη φυσική διαδικασία του τοκετού, αλλά εστιάζουμε κυρίως στην ανατροφή των παιδιών και στην ηθική διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους, την οποία η μητέρα επηρεάζει καθοριστικά. Αν και η μητρότητα εξ ορισμού αποτελεί θετική έννοια, αναρωτιώμαστε: Είναι πάντα θετική η εικόνα της; Μήπως υπάρχουν και μελανές εκφράσεις της μητρικής ιδιότητας; Ποια είναι η ευθύνη της μητέρας στην ηθική διάπλαση του παιδιού; Υπάρχουν περιπτώσεις που η μητρική ιδιότητα μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά στην πνευματική πρόοδο του παιδιού; Στην Καινή Διαθήκη (και δη στα Ευαγγέλια που μας αφορούν) συναντούμε αρκετές έμμεσες και άμεσες αναφορές στην μητρότητα, είτε μέσω προσώπων, είτε μέσω διδασκαλιών και νουθετήσεων. Από αυτές τις αναφορές καταλήγουμε σε ηθικά συμπεράσματα για τη θεώρησή της στη χριστιανική σκέψη, διαχωρίζοντας τα παραδείγματα προς μίμηση από τα παραδείγματα προς αποφυγή. Ευελπιστούμε ότι η παρούσα μελέτη θα βάλει ένα μικρό λιθαράκι στην ερμηνευτική προσπάθεια ευαγγελικών διηγήσεων, κάποιες από τις οποίες κρύβουν λεπτομέρειες που συχνά περνούν απαρατήρητες.