Το έργο τέχνης στον δημόσιο χώρο, ή, ο δημόσιος χώρος ως έργο τέχνης;

Abstract

Η ταύτιση των κοινωνιών με τον Δημόσιο χώρο είναι βεβαιωμένη ιστορικά και διαχρονικά. Κυρίως όμως υφίσταται οργανικά, αφού δεν υπάρχουν κοινωνίες χωρίς χωρική μορφή και υπόσταση, αλλά και αντίστροφα, αφού ο χώρος και ιδιαίτερα ο δημόσιος δεν είναι παρά μια κατ’εξοχήν κοινωνική κατασκευή. ‘Ανκαι αυτή η ταύτιση είναι γενικά αποδεκτή, εν τούτοις, φαινομενικά τουλάχιστον, και στην πλειονότητα των περιπτώσεων, εκδηλώνεται σχεδιαστικά είτε ως επίλυση τεχνικών προβλημάτων όπως πχ.κυκλοφορίας, είτε, που είναι ίσως και το πιο προβληματικό, ως πράξεις εξωραισμού των κενών που περισσεύουν ανάμεσα στις συμπαγείς μάζες των δομημένων κατασκευών. Είτε μέ πεζοδρομήσεις και λιθόστρωτα, σύμφωνα υποτίθεται με κάποια παραδοσιακά, όπως λέγονται πρότυπα, είτε με φυτεύσεις και άλλες ενέργειες, δυστυχώς πολλές φορές βασισμένες σε τυποποιημένες συνταγές. Σε πλήρη αντίθεση με αυτό το αρκετά διάχυτο κλίμα, οι επιλογές που έχουν γίνει γενικά στο πλαίσιο του Πάφος 2017, και ειδικά μια συγκεκριμμένη δράση, αυτή της τοποθέτησης έργων τέχνης από διαφορετικούς καλλιτέχνες στους δημόσιους χώρους της πόλης, παρουσιάζουν ορισμένα αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά. Τα χαρακτηριστικά αυτά αποκαλύπτουν την υπερτοπική, χωρική / κοινωνική υπόσταση του έργου τέχνης, κατ’αρχήν ως μεμονωμένη κατασκευή, αλλά και ως συστατικό του Δημόσιου Χώρου ως ολότητα.