Η Επέκταση της Ελληνικής Αιγιαλίτιδας Ζώνης: Οι Παράμετροι, οι Προκλήσεις και τα Οφέλη
This postgraduate dissertation examines the issue of the extension of the Greek Territorial Sea to 12 nautical miles (n.m). More specifically, it investigates the multiple and different parameters that appear in each maritime part of the Greek territory and the challenges (problems) that arise on the way to achieve it. Apart from that, however, the potential benefits that such an expansion can bring are also highlighted. At first, the Law of the Sea and the main conventions that define it are presented, as well as the conceptual framework of the Territorial Sea, through which its special characteristics are emphasized. Subsequently, the extension is being approached through the systematic study of the, throughout years, attitude, of the Greek governments towards the issue and the reasons that justify it as well as the various geostrategic parameters that have shaped the current situation. In addition, it examines the realistic prospects of a possible exercise of the right reserved by Greece regarding the extension of the Territorial Sea and the implied consequences that such an act may bring. The need to investigate this issue, besides the obvious fact, that it is a matter of major national importance which has remained unresolved for decades, lies in the fact that, nevertheless, it remains extremely topical. Especially at this particular period, in which Greek foreign policy is under great pressure due to the ongoing and growing Turkish challenges in the Aegean and Eastern Mediterranean Sea, exploring the prospects for the implementation of this foreign policy tool, the implications associated with it and the emerging stance of other stakeholders (neighboring states, great powers) in the face of such a perspective becomes extremely important.
Thesis
Η παρούσα Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία εξετάζει το ζήτημα της επέκτασης της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια (ν.μ). Πιο συγκεκριμένα, διερευνώνται οι πολλαπλές και διαφορετικές παράμετροι που εμφανίζονται σε κάθε θαλάσσιο τμήμα της ελληνικής επικράτειας και οι προκλήσεις (προβλήματα) που ανακύπτουν στο δρόμο προς την επίτευξής της. Πέραν τούτων όμως, αναδεικνύονται και τα πιθανά οφέλη που η επέκταση μπορεί να επιφέρει. Καταρχάς, παρουσιάζεται το Δίκαιο της Θάλασσας και οι κυριότερες συμβάσεις που το καθορίζουν καθώς και το εννοιολογικό πλαίσιο της αιγιαλίτιδας ζώνης, μέσα από το οποίο τονίζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής. Εν συνεχεία, η προσέγγιση του θέματος γίνεται μέσω της συστηματικής μελέτης της διαχρονικής στάσης των ελληνικών κυβερνήσεων απέναντι στο ζήτημα και τις αιτίες που τη δικαιολογούν καθώς και των διάφορων γεωστρατηγικών παραμέτρων που έχουν διαμορφώσει τη σημερινή κατάσταση. Επιπλέον, εξετάζονται οι ρεαλιστικές προοπτικές μίας πιθανής άσκησης του δικαιώματος που διατηρεί η Ελλάδα σχετικά με την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα θαλάσσια σύνορά της και των συνεπαγόμενων συνεπειών που μπορεί να επιφέρει μία τέτοια κίνηση. Η ανάγκη για τη διερεύνηση του ζητήματος της επέκτασης της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης, πέραν του προφανούς, ότι αποτελεί ένα θέμα μείζονος εθνικής σημασίας το οποίο παραμένει άλυτο εδώ και δεκαετίες, έγκειται και στο γεγονός ότι, παρόλα αυτά, παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο. Ιδιαίτερα σε μία περίοδο όπου η ελληνική εξωτερική πολιτική βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση λόγω των συνεχιζόμενων και εντεινόμενων τουρκικών προκλήσεων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, η διερεύνηση των προοπτικών εφαρμογής του συγκεκριμένου εργαλείου εξωτερικής πολιτικής, των επιπτώσεων με τις οποίες αυτό συνδέεται και της διαφαινόμενης στάσης των υπόλοιπων εμπλεκόμενων φορέων (γειτονικά κράτη, μεγάλες δυνάμεις) απέναντι σε μία τέτοια προοπτική αποκτά εξαιρετική σημασία.