Η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα μέσα από τον κρητικό τύπο

Abstract

Στόχος της προκείμενης διπλωματικής εργασίας είναι να παρουσιάσει την μακρότατη αλυσίδα των κρητικών αγώνων μέσα από την ματιά του κρητικού Τύπου της εποχής με σκοπό να αναδείξει αφενός το φιλελεύθερο και ηρωικό φρόνημα των πρωταγωνιστών της κρητικής ελευθερίας και αφετέρου τον τρόπο που προσέλαβαν οι εφημερίδες του νησιού το Ζήτημα της Ένωσης. Η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα κατακτήθηκε με μακραίωνους αγώνες και δεν υπήρξε ούτε δώρο, αλλά ούτε και παραχώρηση. Αυτό αποτελεί το έσχατο παράδειγμα, το απόσταγμα της κρητικής ιστορίας. «Των συντελεστών της κρητικής ελευθερίας ειή αιωνία η μνήμη», λοιπόν. Το Κρητικό Ζήτημα γεννήθηκε με το πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830 και την διατήρηση του νησιού έξω από τα σύνορα του νεοπαγούς ελληνικού κράτους. Το γεγονός αυτό οδήγησε τους κατοίκους του να αποδυθούν σε νέους μακρούς και επίμονους αγώνες με σκοπό να επιτύχουν οι ίδιοι την ενσωμάτωση της Κρήτης στον ελληνικό κορμό, η οποία όμως συντελείται αρκετές δεκαετίες αργότερα, με την νικηφόρα για την Ελλάδα έκβαση των Βαλκανικών Πολέμων. Η εργασία αρχικά μνημονεύει τις κυριότερες φάσεις που διένυσε το Κρητικό Ζήτημα έως την επιλογή της αυτονομίας, ως ενδιάμεσο στάδιο προς την Ένωση και κατόπιν επικεντρώνεται χρονικά στην περίοδο της Αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας και θεματικά στα έντυπα της εποχής. Το έτος 1898 επελέγη ως ορόσημο για την παρουσίαση του ενωτικού αγώνα των κρητών μέσα από τα φύλλα του κρητικού Τύπου, καθώς η απελευθέρωση του εκδοτικού status quo, κατέστησε τις εφημερίδες το μοναδικό μέσο ενημέρωσης των κατοίκων του νησιού αλλά και το μόνο μέσο (μετά την τοπική Βουλή), για την διεξαγωγή του πολιτικού διαλόγου. Το γεγονός αυτό παρουσιάζεται, μέσα από την εργασία, ως ο λόγος που οδήγησε πληθώρα πολιτικών ανδρών να εκδώσουν ή να καθοδηγήσουν πολιτικές εφημερίδες που το περιεχόμενο τους, σήμερα, συνιστά πολύτιμο υλικό για την εις βάθος κατανόηση του Κρητικού Ζητήματος. Επιπρόσθετα, στο παρόν πόνημα, αναδεικνύεται η κεφαλαιώδης συμβολή των εντύπων στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης, η οποία με την σειρά της, αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα στις πολιτικές εξελίξεις του νησιού. Τέλος, διαπιστώνεται η ομοφωνία των αντίπαλων εφημερίδων, ως προς τον επιδιωκόμενο στόχο, εν προκειμένω της Ένωσης του νησιού με την Ελλάδα και η διαφωνία τους ως προς την μέθοδο και το πρόσωπο που θα οδηγούσε στην επίτευξη του.