Το Κ.Κ.Ε. και το Κυπριακό Ζήτημα, 1947-1950

Μιχαήλ, Εμμανουήλ Δημάκας (2022-01)

Thesis

Με την παρούσα ερευνητική εργασία επιχειρείται η καταγραφή και παρουσίαση των θέσεων του Κ.Κ.Ε. για το Κυπριακό Ζήτημα κατά την περίοδο 1947-1950 μέσα από τα δημοσιεύματα του Ριζοσπάστη αλλά και μέσα από τις εκπομπές του παράνομου ραδιοφωνικού του σταθμού Ελεύθερη Ελλάδα. Προτού γίνει ειδική αναφορά στη στάση του Κ.Κ.Ε. ως προς το Κυπριακό Ζήτημα, επιχειρήθηκε μία ιστορική προσέγγιση των θέσεων του Κ.Κ.Ε. για τα εθνικά ζητήματα της μεσοπολεμικής και μεταπολεμικής περιόδου (Βορειοηπειρωτικό, Μακεδονικό, ζήτημα ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων) προκειμένου να καταδειχθεί η μεταβλητότητα των θέσεων του κόμματος αναφορικά με τις εθνικές διεκδικήσεις. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά σε μία σειρά γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην Κύπρο μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα οποία επηρέασαν τόσο την πορεία του Κυπριακού Ζητήματος όσο και τις σχέσεις του Κ.Κ.Ε. με το Α.Κ.Ε.Λ.. Ειδικότερα, η αποτυχημένη Διασκεπτική του 1947, η οποία συνεκλήθη με σκοπό τη συνταγματική μεταρρύθμιση, επέφερε τριγμούς στις σχέσεις ακελιστών και Ελλήνων κομμουνιστών λόγω της συμμετοχής του Α.Κ.Ε.Λ. σε αυτή. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις του 1948 όξυναν τις σχέσεις μεταξύ της κυπριακής αριστεράς και της κυπριακής δεξιάς, ενώ στις εκκλησιαστικές και δημοτικές εκλογές του 1949 εδραιώθηκε η κυριαρχία της Δεξιάς και επήλθε η δραματική αποδυνάμωση της πολιτικής επιρροής του Α.Κ.Ε.Λ., το οποίο έπαψε να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική σκηνή στις δεκαετίες που ακολούθησαν. Στο δημοψήφισμα του 1950, παρατηρήθηκε μία συμπόρευση της Αριστεράς και της Δεξιάς στο πλαίσιο του κοινού αγώνα, η οποία οδήγησε τη συντριπτική πλειονότητα των Ελληνοκυπρίων να ψηφίσει υπέρ της Ένωσης. Τέλος, μία πενταετία αργότερα, με την εμφάνιση της Ε.Ο.Κ.Α., δοκιμάστηκαν εκ νέου οι σχέσεις της ελλαδικής και της κυπριακής αριστεράς, εξαιτίας της επαμφοτερίζουσας στάσης του Κ.Κ.Ε. για το ένοπλο αντιαποικιακό κίνημα στην Κύπρο.

Collections: