Τα αποτελέσματα της ριζοσπαστικοποίησης στη βία, υπό το πρίσμα των υβριδικών απειλών στην Ευρώπη

Συρμαλή, Ελένη (2022-01)

Thesis

Η έννοια της ριζοσπαστικοποίησης στη βία καθώς και οι έννοιες της τρομοκρατίας, της ασφάλειας και του εξτρεμισμού απασχολούν την παγκόσμια κοινότητα. Η ανασφάλεια, που προκαλούν αυτά τα φαινόμενα, δημιουργεί την επιτακτική ανάγκη για έρευνα μέσω της διεπιστημονικότητας και για την αποτελεσματική διαχείρισή τους. Η τρομοκρατία αποτελεί αποτέλεσμα της διαδικασίας ριζοσπαστικοποίησης και αποτελεί απειλή για κάθε πολίτη και κάθε κράτος. Ειδικά η ισλαμιστική ριζοσπαστικοποίηση στη βία έχει συγκλονίσει την Ευρώπη μετά τις επιθέσεις την περίοδο από το 2001 και μετά. Η επιστημονική κοινότητα έχει αναλύσει τη διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης στη βία μέσα από μοντέλα, με συγκεκριμένα στάδια, καθώς και μέσω της κατηγοριοποίησης των κοινών χαρακτηριστικών των τρομοκρατών που ριζοσπαστικοποιούνται στη βία. Η ανάλυση της ριοσπασπαστικοποίησης στη βία είναι πολυεπίπεδη, ξεκινώντας από το άτομο (ατομικά χαρακτηριστικά), συνεχίζοντας στο κοντινό, στο άτομο, περιβάλλον (οικογενειακό και ευρύτερο στενό πλαίσιο) και καταλήγοντας στο ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο (σημαντικά πολιτικά γεγονότα, πολιτικές εντός των κρατών, διεθνείς σχέσεις). Καθοριστικό στάδιο στη διαδικασία της ριζοσπαστικοποίησης όσον αφορά την ανάλυση σε σχέση με το άτομο, φαίνεται να είναι το «γνωσιακό άνοιγμα» κατά το οποίο το άτομο είναι έτοιμο να αποδεχθεί ακραίες ιδέες. Σε σχέση με το περιβάλλον οι προβληματικές οικογενειακές σχέσεις, το φιλικό περιβάλλον αλλά και το περιβάλλον σε κάποιο σωφρονιστικό ίδρυμα (σε περίπτωση κατά την οποία ένα άτομο με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά εκτίει ποινή για μικρο-εγκλήματα) διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία. Σημαντικά επίσης γεγονότα (γεγονότα ενεργοποίησης) τα οποία μπορεί να αφορούν στην διεθνή πολιτική σκηνή (αλλά και ενδοκρατικά) λειτουργούν ως ενισχυτές της διαδικασίας. Το αίσθημα της αποστέρησης καθώς και η αναζήτηση ταυτότητας και νοήματος καθώς και η απογοήτευση και το αίσθημα αβοηθητότητας, και η διαχείρισή τους από το άτομο και το περιβάλλον, καθορίζουν τόσο τη διαδικασία της ριζοσπαστικοποίησης στη βία, όσο και την από- ριζοσπαστικοποίηση. Οι προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα κράτη σε σχέση με την ασφάλεια των πολιτών τους είναι πολλές και απαιτούν τη διεθνή συνεργασία και τη διεπιστημονικότητα, με γνώμονα πάντα το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το διεθνές νομικό πλαίσιο.