Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος την περίοδο 1911-1919 υπο το πρίσμα του νεοκλασικού ρεαλισμού

Abstract

Η περίοδος 1911-1919 χαρακτηρίζεται από ιστορικά γεγονότα που προκαλούν ένα απειλητικό εξωτερικό περιβάλλον και ένα ταραχώδες εσωτερικό. Το ελληνικό κράτος διαμέσου της εξωτερικής του πολιτικής προσπαθεί να διασφαλίσει την περιφερειακή και εθνική του ασφάλεια με ταυτόχρονη προάσπιση των εθνικών συμφερόντων. Η παρούσα μελέτη ερευνά τις επιρροές που δέχθηκε η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος την περίοδο 1911-1919, από εξωτερικούς, εσωτερικούς παράγοντες, καθώς και τον ρόλο που διαδραμάτισε ο ηγέτης στην διαμόρφωση και υλοποίηση της. Βασικός σκοπός είναι η αποσαφήνιση των παρακάτω δύο βασικών ερωτημάτων: Αίτια που ώθησαν την χώρα στην μετεξέλιξη της πολιτικής της με αποτέλεσμα να γίνει αναθεωρητική δύναμη με επεκτατικές βλέψεις. Πως το διεθνές περιβάλλον της περιόδου 1914-1919, τα αίτια του εθνικού διχασμού και ο ρόλος του ηγέτη επηρέασαν και σε ποιο βαθμό στην λήψη αποφάσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Η μελέτη προσεγγίζει ερευνητικά, με την μεγαλύτερη δυνατή αντικειμενικότητα την περίοδο 1911-1919, με έμφαση στο διάστημα 1915-1917. Εξετάζει την επαύξηση των παραγόντων ισχύος, που σε συνδυασμό µε τους συστημικούς παράγοντες, τον συσχετισμό δυνάμεων και συμφερόντων και την πολιτική των άλλων χωρών, επηρέασαν την πολιτική στάση της χώρας. Παράλληλα προσεγγίζει τον διχασμό, εστιάζοντας στα γενεσιουργά αίτια και σε ενέργειες – χαρακτηριστικά του ηγέτη (Βενιζέλος – Κωνσταντίνος) που επέδρασαν καταλυτικά στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Οδηγό για την έρευνα αποτέλεσε η υπάρχουσα κυρίως δευτερογενής ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, άρθρα του έντυπου τύπου της εποχής και το διαδίκτυο. Για την ανάλυση των δεδομένων συνδυάστηκε η θεωρία του νεοκλασικού ρεαλισμού, µε την ανάλυση περί εθνικής ισχύος, από την οποίο προέκυψε μεθοδολογική προσέγγιση ως «εργαλείο» ανάλυσης της πολιτικής της Ελλάδας. Κύρια επιδίωξη της μελέτης είναι να αποτελέσει χρήσιμη πηγή για αναγνώστες και μελετητές, αναφορικά με τις εξελίξεις της περιόδου 1911-1919, και την επιρροή που άσκησαν στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδας.