Συμμαχία «3+1»: Η τριμερής συμμαχία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και ο επαναπροσδιορισμός του ενεργειακού τοπίου στην Ανατολική Μεσόγειο
English Abstract_:_ The ever-upgrading energy wealth of the Eastern Mediterranean basin gives rise to new prospects for the economic and energy prosperity of both the wider region and Europe. At a time when energy is emerging as a tool for exerting political pressure, the discovered natural gas deposits of the subsystem may reshape the energy balances. Energy was the starting point of the tripartite axis between Greece-Cyprus-Israel, the value and prospects of which were recognized by the USA, which joined the project forming the "3+1". The purpose of this thesis is the examination and critical interpretation of the "3+1" Alliance and the participating states, highlighting its importance for promoting the interests of the individual actors, as well as pointing out the ongoing change of balance in the Eastern Mediterranean in terms of security and energy. Although the tripartite of Greece Cyprus-Israel and its role has been extensively described in the international literature, nevertheless the newly established "3+1", being in its initial stages, has not been subject of thorough research as during its study questions are raised regarding its importance, its role, what exactly it consists of and how it affects regional stability. The main research question concerns the impact of the "3+1" Alliance on the energy security of the Eastern Mediterranean and in light of the exploitation of the discovered hydrocarbons. In this context, the thesis aspires to demonstrate the great importance of "3+1" which, being a pillar of security and regional stability, can shape conditions of economic and energy prosperity through the exploitation of hydrocarbons. The further consolidation and promotion of it as the main mean of exercising a common foreign policy serves the interests of the individual states in the wider region and its evolution into an official alliance in the sense of a realistic approach, will give a competitive advantage to the participants allowing the unhindered exploitation of the natural gas deposits under the American protection veil.
Ο διαρκώς αναβαθμιζόμενος ενεργειακός πλούτος της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου γεννά νέες προοπτικές για οικονομική και ενεργειακή ευημερία τόσο της ευρύτερης περιοχής όσο και της Ευρώπης. Σε μια εποχή που η ενέργεια αναδεικνύεται σε εργαλείο άσκησης πολιτικής πίεσης, τα διαπιστωμένα κοιτάσματα φυσικού αερίου (ΦΑ) του υποσυστήματος δύνανται να μεταβάλλουν τις ενεργειακές ισορροπίες. Η ενέργεια αποτέλεσε την αφετηρία του τριμερούς άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ την αξία και τις προοπτικές του οποίου αναγνώρισαν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ), που προσχώρησαν στο εγχείρημα σχηματίζοντας την «3+1». Σκοπός της διατριβής είναι η εξέταση και η κριτική ερμηνεία της Συμμαχίας «3+1» και των συμμετεχόντων κρατών, η επισήμανση της σπουδαιότητας της για την προώθηση των συμφερόντων των επιμέρους δρώντων, όπως επίσης η κατάδειξη της συντελούμενης αλλαγής ισορροπίας στην Ανατολική Μεσόγειο σε ζητήματα ασφάλειας και ενέργειας. Μολονότι η τριμερής Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και ο ρόλος που διαδραματίζει έχει αποτυπωθεί εκτενώς στη διεθνή βιβλιογραφία, εντούτοις η νεοσυσταθείσα «3+1», όντας σε αρχικά στάδια, δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο ενδελεχούς έρευνας καθώς κατά την μελέτη της εγείρονται ερωτήματα αναφορικά με την σπουδαιότητα, τον ρόλο της, σε τι ακριβώς συνίσταται και πώς επιδρά στην περιφερειακή σταθερότητα. Το κύριο ερευνητικό ερώτημα αφορά την επίδραση της Συμμαχίας «3+1» στην ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου και υπό το πρίσμα εκμετάλλευσης των ανακαλυφθέντων υδρογονανθράκων. Στο πλαίσιο αυτό η διατριβή φιλοδοξεί να καταδείξει την σπουδαία σημασία της «3+1» η οποία, αποτελώντας πυλώνα ασφάλειας και περιφερειακής σταθερότητας, δύναται να διαμορφώσει συνθήκες οικονομικής και ενεργειακής ευημερίας μέσω της αξιοποίησης των υδρογονανθράκων. Η περαιτέρω εδραίωση και ανάδειξη της σε κύριο μέσο άσκησης μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής εξυπηρετεί τα συμφέροντα των επιμέρους κρατών στην ευρύτερη περιοχή και η μετεξέλιξη της σε μία επίσημη συμμαχία υπό την έννοια της ρεαλιστικής προσέγγισης, θα προσδώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους συμμετέχοντες επιτρέποντας την απρόσκοπτη αξιοποίηση των κοιτασμάτων ΦΑ υπό το αμερικανικό πέπλο προστασίας.