Ανάλυση των πολέμων δια αντιπροσώπων και ο αντίκτυπος τους στην ευρωπαϊκή και περιφερειακή ασφάλεια: Η περίπτωση της Συρίας.
English Abstract_:_The ignitable region of the Middle East is undeniably a field of permanent crises with major consequences, not only at the regional, but also at the European level. In the last decade, both the conflicts and the parties involved have multiplied, as the interests of state actors are at stake as they strive to prevent the regional dominance of their rivals. The object of study of this thesis will be the case of the Syrian crisis, which evolved into a multi-year proxy war between Great Powers, regional political and non political actors. Syria has been a field of conflict for countries such as Iran, Saudi Arabia and the USA, which by arming, either economically or militarily, paramilitary groups, "fighting" to dominate and limit the influence of their opponents. The ongoing crisis has caused the rapid rise and spread of Islamist formations such as ISIS. Europe has been at the mercy of bloody terrorist attacks, inspired or orchestrated by it, which have caused insecurity and division among citizens. The 'wave' of unprecedented migration flows across its borders has alienated Muslims and led to the rise of far-right elements. But the Syrian conflict has also had implications for regional security. The conditions of regional competition that prevailed against the background of Syria, primarily for the "reins" of hegemony in the Middle East and, secondarily to serve geopolitical benefits, between local state actors, create favorable conditions for new conflicts, of greater scope, but also of a possible reappearance of ISIS. The continuous expansion of Iranian influence in Syria and Lebanon motivated Riyadh and Jerusalem to get involved in the Syrian crisis, giving it a greatest momentum. However, the Turkish agenda for Syria also has implications for the eventual return of ISIS to Syrian territory. The main purpose of the thesis is to study the phenomenon of proxy wars, taking as an example the case of Syria and its consequences to European and regional security. Through the above findings, I will try to draw the following conclusions: First, crises involving political actors, who with the contribution of "proxies" promote their interests, damage the foundations of security in Europe and the Middle East, causing multifaceted effects. The recent examples of such wars (Syria, Libya) allow us to conclude that, when powerful political actors intervene in a crisis, providing economic and/or military aid to non-state actors, in order to "represent" them in a conflict, it intensifies crisis and becomes, essentially, intractable. Second, immigration/refugee flows from Syria and increased terrorist attacks, whether inspired or led by IS, in European capitals have made Europeans insecure, maximized the phenomenon of Islamophobia, marginalizing the Muslim population, while bringing the far right back into the foreground. Thirdly, the need for regional sovereignty and the geopolitical interests of states lead to a dead end crisis. Support for local "proxies", expansionist ambitions, as well as efforts to eliminate non-state groups, which help counter terrorist organizations, bring additional escalation. It is understandable, therefore, that any instability in the Middle East is impossible not to affect the Old Continent, especially when it is long and extensive. In particular, in a crisis like that of Syria, which left the country decimated and divided, countries like Russia and Iran found fertile ground in order to expand their influence in the Middle East, which minimized the scope for finding a peaceful solution. Therefore, European leaders should realize that regional stability in the wider Middle East is intertwined with the security of Europe. So, without the first, it is impossible to have the second.
Η εύφλεκτη περιοχή της Μέσης Ανατολής αποτελεί αναντίρρητα πεδίο διαρκών κρίσεων με μείζονες συνέπειες, όχι μόνο σε περιφερειακό, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Την τελευταία δεκαετία, τόσο οι διενέξεις, όσο και τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν πολλαπλασιαστεί, εφόσον διακυβεύονται τα συμφέροντα κρατικών δρώντων, οι οποίοι πασχίζουν να εμποδίσουν την επικράτηση των αντιπάλων τους. Αντικείμενο μελέτης της διατριβής θα αποτελέσει η περίπτωση της συριακής κρίσης, η οποία εξελίχθηκε σε έναν πολυετή πόλεμο δια «αντιπροσώπων» μεταξύ Μεγάλων Δυνάμεων, περιφερειακών πολιτικών δρώντων και μη. Η Συρία αποτέλεσε πεδίο συγκρούσεων για χώρες όπως το Ιράν, η Σαουδική Αραβία και οι Η.Π.Α, οι οποίες εξοπλίζοντας, είτε οικονομικά είτε στρατιωτικά, παραστρατιωτικές ομάδες, «παλεύουν» να κυριαρχήσουν και να περιορίσουν την επιρροή των αντιπάλων τους. Η διαρκής κρίση προκάλεσε την ταχεία άνοδο και εξάπλωση ισλαμιστικών μορφωμάτων, όπως ο ISIS. Η Ευρώπη βρέθηκε στο έλεος αιματηρών τρομοκρατικών επιθέσεων, εμπνευσμένων ή ενορχηστρωμένων από το Ι.Κ, οι οποίες προκάλεσαν ανασφάλεια και διχασμό τους πολίτες. Το «κύμα» πρωτοφανών μεταναστευτικών ροών που διέσχισε τα σύνορα της επέφερε αποξένωση των μουσουλμάνων και άνοδο ακροδεξιών στοιχείων. Όμως, η συριακή σύγκρουση επέφερε συνέπειες και για την περιφερειακή ασφάλεια. Οι συνθήκες περιφερειακού ανταγωνισμού που επικράτησαν με φόντο την Συρία, πρωτίστως για τα «ηνία» της ηγεμονίας στην Μ. Ανατολή και, δευτερευόντως προς εξυπηρέτηση γεωπολιτικών οφελών, μεταξύ τοπικών κρατικών δρώντων, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για νέες συγκρούσεις, μεγαλύτερης εμβέλειας, αλλά και πιθανής επανεμφάνισης του Ι.Κ. Η διαρκής επέκταση της ιρανικής επιρροής σε Συρία και Λίβανο, παρακίνησε Ριάντ και Ιερουσαλήμ για ανάμειξη στην συριακή κρίση, προσδίδοντας της μεγαλύτερη δυναμική. Όμως, και η τουρκική ατζέντα για την Συρία επιφέρει επιπτώσεις για ενδεχόμενη επιστροφή του Ι.Κ στην συριακή επικράτεια. Κύριος σκοπός της διατριβής είναι να μελετηθεί το φαινόμενο των proxy wars, παίρνοντας ως παράδειγμα την περίπτωση της Συρίας, και των συνεπειών της στην ευρωπαϊκή και περιφερειακή ασφάλεια. Μέσω των παραπάνω ευρημάτων θα επιχειρήσω να εξάγω τα εξής συμπεράσματα: Πρώτον, κρίσεις στις οποίες εμπλέκονται πολιτικοί δρώντες, που με την συνεισφορά «αντιπροσώπων» προωθούν τα συμφέροντα τους, βλάπτουν τα θεμέλια ασφαλείας σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, προκαλώντας πολύπλευρες επιπτώσεις. Τα πρόσφατα παραδείγματα τέτοιων πολέμων (Συρία, Λιβύη) μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε, ότι, όταν ισχυροί πολιτικοί δρώντες αναμειγνύονται σε μία κρίση, παρέχοντας οικονομική ή/και στρατιωτική βοήθεια σε μη κρατικούς δρώντες, προκειμένου να τους «εκπροσωπήσουν» σε μία σύγκρουση, εντείνεται η κρίση και καθίσταται, ουσιαστικά, δυσεπίλυτη. Δεύτερον, οι μεταναστευτικές/προσφυγικές ροές από την Συρία και οι αυξημένες τρομοκρατικές επιθέσεις, είτε εμπνευσμένες είτε καθοδηγούμενες από το ΙΚ, σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες προκάλεσαν την ανασφάλεια των Ευρωπαίων, μεγιστοποίησαν το φαινόμενο της ισλαμοφοβίας, περιθωριοποιώντας τον μουσουλμανικό πληθυσμό, ενώ έφεραν την άκρα δεξιά ξανά στο επίκεντρο. Τρίτον, η ανάγκη για περιφερειακή κυριαρχία και τα γεωπολιτικά συμφέροντα των κρατών, οδηγούν σε αδιέξοδο μία κρίση. Υποστήριξη τοπικών «αντιπροσώπων», επεκτατικές βλέψεις, καθώς και προσπάθειες εξάλειψης μη κρατικών ομάδων, οι οποίες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση τρομοκρατικών οργανώσεων, επιφέρουν πρόσθετη κλιμάκωση. Γίνεται κατανοητό, λοιπόν πως η οποιαδήποτε αστάθεια στην Μέση Ανατολή είναι αδύνατον να μην επηρεάσει την Γηραιά ήπειρο, πολλώ δε μάλλον, όταν αυτή είναι μακρά και εκτεταμένη. Ειδικότερα, σε μία κρίση όπως αυτή της Συρίας, η οποία άφησε την χώρα αποδεκατισμένη και διχασμένη, χώρες όπως η Ρωσία και το Ιράν βρήκαν πρόσφορο έδαφος, προκειμένου να επεκτείνουν την επιρροή τους στην Μ. Ανατολή, γεγονός που ελαχιστοποίησε τα περιθώρια εξεύρεσης μίας ειρηνικής λύσης. Επομένως, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να αντιληφθούν πως η περιφερειακή σταθερότητα στην ευρύτερη Μ. Ανατολή είναι αλληλένδετη με την ασφάλεια της Ευρώπης. Συνεπώς, χωρίς την πρώτη είναι αδύνατο να υπάρξει η δεύτερη.