Οι διεκδικήσεις των καπνεργατών της Δράμας από το 1927 ως το 1936
ENGLISH ABSTRACT: The purpose of this dissertation is to analyze the progress of the tobacco workers' movement in Greece with a more specific field of reference to Eastern Macedonia and the geographic district of Drama. The research concerns the interwar period, specifically the years from 1927 to 1936. Through the study of primary and secondary sources, it was found that the demands of the tobacco workers mainly concerned salary differences between the tobacco workers and the tobacco capital. Also, among the demands of the tobacco workers were unemployment benefits, insurance coverage of the tobacco workers' fund and trade union freedoms. The strike of 1927 was the center of the strike mobilizations in Drama. The tobacco workers, with the support of other professional branches, submitted a resolution with their demands to the competent authorities. The clashes between the demonstrators and the Gendarmerie that followed resulted in many being injured and imprisoned. However, the members of the "Eudaimonia" union, which was disbanded, were considered to be responsible for the labor mobilizations. In the years that followed the Law of the «Idionymo» in 1929 and the subsequent economic crisis of the USA that affected Greece in the mid-1930s, acted as inhibiting factors of trade union freedoms. In the period of the economic crisis, the unemployment rates in Greece rose sharply, while the standard of living of the citizens reached low levels. From 1934 to 1935, the tobacco workers' movements continued through strikes with the main demands being the amount of daily wages. In Drama, the strike movements of those years were mainly instigated by tobacco union officials. The largest strike movement of the interwar period was the one that took place in 1936 in Thessaloniki. The tobacco workers in partnership with the tobacco workers' federations and the tobacco workers' unions wanted to strongly express their demands which until then remained unimplemented. At the General Strike Conference it was decided to implement strike mobilizations aimed at achieving their demands from the government. In the strike mobilizations that followed, the tobacco workers joined other professional branches and the strike took on a nationwide character. In Thessaloniki, the May 1936 strike resulted in the death and imprisonment of many protesters. Prime Minister Ioannis Metaxas, by imposing the dictatorship in August 1936 and with a series of measures against the demonstrators, put an end to the trade union freedoms of the workers.
Thesis
Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό να αναλύσει την πορεία του καπνεργατικού κινήματος στην Ελλάδα με ειδικότερο πεδίο αναφοράς την Ανατολική Μακεδονία και το γεωγραφικό διαμέρισμα της Δράμας. Η έρευνα αφορά χρονικά την περίοδο του Μεσοπολέμου και συγκεκριμένα τα έτη από το 1927 ως το 1936. Μέσα από τη μελέτη πρωτογενών και δευτερογενών πηγών διαπιστώθηκε ότι τα αιτήματα των καπνεργατών αφορούσαν κυρίως μισθοδοτικές διαφορές μεταξύ των καπνεργατών και του καπνεμπορικού κεφαλαίου. Επίσης, ανάμεσα στα αιτήματα των καπνεργατών ήταν τα επιδόματα ανεργίας, οι ασφαλιστικές καλύψεις του ταμείου καπνεργατών αλλά και οι συνδικαλιστικές ελευθερίες. Σταθμός των απεργιακών κινητοποιήσεων της Δράμας ήταν η απεργία του 1927. Οι καπνεργάτες, με τη συμπαράσταση και άλλων επαγγελματικών κλάδων, υπέβαλαν ψήφισμα με τα αιτήματά τους στις αρμόδιες αρχές. Οι συγκρούσεις των διαδηλωτών με τη Χωροφυλακή που ακολούθησαν, είχαν ως αποτέλεσμα πολλοί να τραυματιστούν και να φυλακιστούν. Υπαίτιοι όμως των εργατικών κινητοποιήσεων θεωρήθηκαν τα μέλη του σωματείου της «Ευδαιμονίας», το οποίο και διαλύθηκε στα τέλη του ίδιου έτους. Στα έτη που ακολούθησαν ο νόμος του Ιδιώνυμου το 1929 και η μετέπειτα οικονομική κρίση των ΗΠΑ, που επηρέασε τον ελλαδικό χώρο στα μέσα του 1930, λειτούργησαν ως ανασταλτικοί παράγοντες των συνδικαλιστικών ελευθεριών. Στην περίοδο της οικονομικής κρίσης τα ποσοστά ανεργίας στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατακόρυφα, ενώ το βιοτικό επίπεδο των πολιτών έφτασε σε χαμηλά επίπεδα. Από το 1934 μέχρι το 1935 τα καπνεργατικά κινήματα συνεχίστηκαν μέσω απεργιών με κύρια αιτήματα το ύψος των ημερομισθίων. Στη Δράμα οι απεργιακές κινητοποιήσεις αυτών των ετών υποκινούνταν κυρίως από στελέχη των καπνεργατικών σωματείων. Το μεγαλύτερο απεργιακό κίνημα στη περίοδο του Μεσοπολέμου ήταν αυτό που εκδηλώθηκε το 1936 στη Θεσσαλονίκη. Οι καπνεργάτες σε σύμπραξη με τις καπνεργατικές ομοσπονδίες και τα καπνεργατικά σωματεία θέλησαν να εκφράσουν με έντονο τρόπο τα αιτήματά τους που μέχρι τότε έμεναν ανεφάρμοστα. Στο Πανκαπνεργατικό Συνέδριο αποφασίστηκε η έναρξη απεργιακών κινητοποιήσεων ως μέσο πίεσης προς την κυβέρνηση για την εκπλήρωση των αιτημάτων τους. Στις απεργιακές κινητοποιήσεις που ακολούθησαν, οι καπνεργάτες ενώθηκαν με άλλους επαγγελματικούς κλάδους και η απεργία πήρε πανελλαδικό χαρακτήρα. Στη Θεσσαλονίκη, η απεργία του Μάη του 1936 είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο και τη φυλάκιση πολλών διαδηλωτών. Ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς, με την επιβολή της δικτατορίας τον Αύγουστο του 1936 και με μια σειρά από μέτρα κατά των διαδηλωτών, έβαλε τέλος στις συνδικαλιστικές ελευθερίες των εργατών.