Φοροδιαφυγή, ξέπλυμα μαύρου χρήματος και νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες

Γούλιου, Ελένη (2024-01)

ENGLISH ABSTRACT Tax evasion and money laundering are timeless phenomena which torment modern societies and pose a threat to economy, especially when they are combined with criminal activity and terrorism. This diploma thesis comprises 5 chapters. The first chapter begins with the definition and meaning of tax evasion and gives an account of the causes and factors that lead to it. Certain methods employed by the offenders who commit tax evasion are also presented. The ultimate aim of this analysis is a better understanding of the offenders’ action and the effects it has on economy. The second chapter discusses the way in which tax evasion is related to money laundering. Reference is made to offshore companies and their role in money laundering, followed by a description of the commanding bodies involved in the fight against this phenomenon. Finally, in light of the role that banking institutions have, reference is made both to the liable persons and the need to impose due diligence measures. As the methods of action followed by the offenders are recurrent they have been typified into money laundering models from criminal activities which are analytically discussed in the third chapter. This chapter also makes a thorough reference to certain money laundering techniques. The fourth chapter attempts to analyse the current international, European and national legislative framework as well as the changes that have occurred with the lapse of time. A reference to the penal code is also included. The last chapter analyses case studies related to tax evasion scandals and the dissertation is completed with the deduction of conclusions. Finally, transnational cooperation for the substantial enforcement of financial sanctions, and the implementation of safeguards and control mechanisms by banking institutions are proposed as an imperative solution against tax evasion and money laundering.

Thesis

Η φοροδιαφυγή και το ξέπλυμα χρήματος αποτελούν διαχρονικά φαινόμενα τα οποία ταλανίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες ενώ αποτελούν κίνδυνο για την οικονομία ιδιαίτερά αν συνδυαστούν με εγκληματικές δραστηριότητες και τρομοκρατία. Η παρούσα διπλωματική εργασία δομήθηκε σε 5 κεφάλαια. Στην αρχή δίνεται ο ορισμός και η έννοια της φοροδιαφυγής ενώ παρατίθενται αίτια και παράγοντες που οδηγούν στην τελευταία. Ακόμη, παρουσιάστηκαν μέθοδοι που δρουν οι παραβάτες με απώτερο σκοπό την καλύτερη κατανόηση της δράσης τους αλλά και επιπτώσεις του φαινομένου. Στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφεται μια σύνδεση των όρων της φοροδιαφυγής και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Γίνεται αναφορά στις υπεράκτιες εταιρείες και τον ρόλο τους ενώ παρατίθενται οι αρμόδιοι φορείς καταπολέμησης του φαινομένου του ξεπλύματος. Δεδομένου του ρόλου των τραπεζικών ιδρυμάτων γίνεται αναφορά στα υπόχρεα πρόσωπα και την ανάγκη επιβολής μέτρων δέουσας επιμέλειας. Καθώς οι μέθοδοι δράσης των παραβατών επαναλαμβάνονται έχουν τυποποιηθεί σε μοντέλα νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, τα οποία αναλύονται στο τρίτο κεφάλαιο. Στο κεφάλαιο αυτό παρατίθενται διεξοδικά και τεχνικές ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Στο τέταρτο κεφάλαιο επιδιώκεται να αναλυθεί το ισχύον διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο αλλά και οι αλλαγές που έχουν επέλθει με την πάροδο του χρόνου. Δεν λείπει συνάμα και η αναφορά στον ποινικό κώδικα. Στο επόμενο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση μελετών περίπτωσης σκανδάλων φοροδιαφυγής και ξεπλύματος μαύρου χρήματος ενώ η εργασία ολοκληρώνεται με την εξαγωγή συμπερασμάτων. Για την καταστολή του φαινομένου της φοροδιαφυγής και ξεπλύματος μαύρου χρήματος απαραίτητη είναι η διακρατική συνεργασία, η ουσιαστική επιβολή κυρώσεων και η εφαρμογή δικλείδων ασφαλείας και ελεγκτικών μηχανισμών από τα τραπεζικά ιδρύματα.