| dc.description.abstract | Στην παρούσα εργασία εξετάζουμε και μοντελοποιούμε τη μεταβλητότητα χρηματοοικονομικών χρονοσειρών. Συγκεκριμένα, εστιάζουμε στη μελέτη της μεταβλητότητας χρηματιστηριακών δεικτών, αλλά και αγορών εμπορευμάτων και ενέργειας. Η μεταβλητότητα, η οποία μετριέται και ως η διακύμανση των αποδόσεων, αποτελεί βασικό δείκτη επενδυτικού ρίσκου και αβεβαιότητας. Συνεπώς, η ακριβής αποτύπωσή και πρόβλεψη της είναι κρίσιμη για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων, τη διαχείριση κινδύνου και την τιμολόγηση χρηματοοικονομικών προϊόντων.
Η οικονομετρική μας μεθοδολογία βασίζεται στα γνωστά συμμετρικά υποδείγματα διακύμανσης τύπου GARCH, αλλά και σε ασυμμετρικά μοντέλα όπως το GJR-GARCH (Glosten et al., 1993) και το EGARCH (Nelson, 1991). Όπως εξηγούμε, τα συμμετρικά υποδείγματα τύπου GARCH μπορούν να εξηγήσουν την επιμονή στη μεταβλητότητα, αλλά αδυνατούν να πιάσουν συμπεριφορές ασυμμετρίας που προκύπτουν λόγω των φαινομένων leverage effect ή volatility feedback effect.
Στην εμπειρική μας ανάλυση περιλαμβάνουμε βασικούς χρηματιστηριακούς δείκτες και αγορές εμπορευμάτων, όπως SP500, OIL, NGAS, GOLD, SILVER, καθώς και τους δείκτες αβεβαιότητας VIX και GPR. Αξιολογούμε την απόδοση των υποδειγμάτων με χρήση της μεθόδου μέγιστης πιθανοφάνειας και με βάση τα κριτήρια επιλογής AIC και BIC.
Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι τα συμμετρικά GARCH μοντέλα αποτυπώνουν αποτελεσματικά την επιμονή της μεταβλητότητας, ιδιαίτερα στον SP500 και στο φυσικό αέριο. Ωστόσο, τα ασυμμετρικά μοντέλα (GJR-GARCH και EGARCH) παρουσιάζουν καλύτερη προσαρμογή σε αγορές με έντονη ασυμμετρία, όπως ο SP500, το πετρέλαιο και ο VIX. Ο χρυσός και το ασήμι εμφανίζουν μέτρια ασυμμετρία, ενώ το φυσικό αέριο παρουσιάζει κυρίως συμμετρική συμπεριφορά. Ο δείκτης γεωπολιτικού κινδύνου (GPR) εμφανίζει περιορισμένη επιμονή αλλά έντονη ασυμμετρία, ιδιαίτερα σε περιόδους γεωπολιτικής έντασης.
Επιπλέον, εξετάζουμε κατά πόσο η διακύμανση χρηματοοικονομικών χρονοσειρών επηρεάζεται από εξωτερικά σοκ, μέσω της εφαρμογής του υποδείγματος EGARCH-X. Τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι για ορισμένες αγορές, όπως ο SP500 και ο χρυσός, εξωγενείς μεταβλητές όπως ο δείκτης VIX βελτιώνουν σημαντικά την πρόβλεψη της διακύμανσης, ενώ για άλλες, όπως το φυσικό αέριο, δεν εντοπίζεται τέτοια επίδραση.
Τα μοντέλα που εξετάζουμε φαίνεται ότι πιάνουν αποτελεσματικά τη διακύμανση, ειδικά σε περιόδους έντονης αβεβαιότητας, όπως η κρίση του 2007-2008, η περίοδος μετά την πανδημία COVID-19, αλλά και οι πιο πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις. Συνολικά, τα αποτελέσματά μας ενισχύουν τη χρήση ασυμμετρικών υποδειγμάτων GARCH για την ακριβέστερη αποτύπωση της δυναμικής της μεταβλητότητας, σε συμφωνία με τη διεθνή βιβλιογραφία. | en_UK |
