Ο ρόλος των εκπαιδευτικών στην αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού: Έρευνα σε δημοτικά σχολεία της Θεσσαλονίκης

Abstract

Ο σχολικό εκφοβισμός αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο , το οποίο έχει αναγνωριστεί και επικρατεί εδω και πολλά χρόνια αποτελώντας αντικείμενο μελέτης τόσο στην χώρας μας όσο και διεθνώς. Η βία μεταξύ συνομηλίκων έχει διάφορες μορφές, όπως είναι η σωματική και λεκτική βία, που αποτελούν τις πιο εμφανείς, αλλά και πιο έμμεσες μορφές, όπως ο κοινωνικός αποκλεισμός, η σεξουαλική παρενόχληση και ο διαδικτυακός εκφοβισμός. Η στάση των εκπαιδευτικών απέναντι σε αυτά τα περιστατικά είναι καθοριστική, καθώς συμβάλλει άμεσα στον εντοπισμό του φαινομένου και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση και εξάλειψη του. Η θέση, λοιπόν, των δασκάλων απέναντι σε γεγονότα σχολικού εκφοβισμού επηρεάζεται σημαντικά από τρεις παράγοντες, οι οποίοι είναι η σοβαρότητα με την οποία αντιλαμβάνονται το γεγονός, η ενσυναίσθηση που δείχνουν προς το θύμα και κυρίως η άμεση παρέμβαση για την αντιμετώπιση του. Παράλληλα, εκτός από τη στάση τους απέναντι στο φαινόμενο, αποτελούν επίσης καίριας σημασίας οι στρατηγικές που υιοθετούν προκειμένου να διαχειριστούν τα περιστατικά. Οι πρακτικές αυτές χωρίζονται σε κατηγορίες όπως η ενασχόληση με τον θύτη, η ενασχόληση με το θύμα, η συμμετοχή άλλων ενηλίκων, η τιμωρία και η αδιαφορία. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να εξετάσει μέσω ποσοτικής έρευνας τις στάσεις των εκπαιδευτικών , οι οποίοι εργάζονται σε δημοτικά σχολεία του Ν. Θεσσαλονίκης, απέναντι σε περιστατικά σχολικής βίας , καθώς και να εντοπίσει τις πιθανές στρατηγικές που θα επέλεγαν προκειμένου να τα αντιμετωπίσουν και να τα περιορίσουν. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα του φαινομένου και επιδεικνύουν υψηλή ενσυναίσθηση, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις σωματικής βίας ή διαδικτυακού εκφοβισμού. Ωστόσο, στα σενάρια κοινωνικού αποκλεισμού η σοβαρότητα και η πιθανότητα παρέμβασης εμφανίζονται μειωμένες. Παράλληλα, προτιμούν ενεργές στρατηγικές υποστήριξης, αποφεύγοντας παθητικές αντιδράσεις, και δίνουν έμφαση στη συνεργασία με γονείς και συναδέλφους.