Η Γεωγραφική θέση της Ελλάδος και η πολιτική της θέση η οποία απορρέει από αυτή

Βουγιουκλάκης, Κωνσταντίνος (2025-01)

ENGLISH ABSTRACT The master’s thesis titled “Greece’s Geographical Position and Its Political Stance Derived from It” examines the historical evolution of Greece’s foreign policy, focusing on the decisive role of its geographic location. The analysis covers key historical periods from the country’s independence to the modern era, exploring how its geopolitical significance has shaped—and continues to shape—its international relations, political choices, and national aspirations. Through a diachronic approach, Greece is highlighted as a “prisoner” of its geography, compelled to adapt its policies, which simultaneously offer both opportunities and constraints. The thesis analyzes pivotal moments in modern and contemporary Greek history, such as the Greek War of Independence, the Crimean War, the Balkan Wars, the National Schism, and the country’s involvement in both World Wars. Special emphasis is placed on political decisions influenced by Greece’s geographic position. Furthermore, Greek-Turkish relations are examined through Cold War and post-Cold War developments, providing a framework for future scenarios of either cooperation or conflict between the two nations. Overall, the thesis demonstrates that geography has been a decisive factor in Greek foreign policy, offering both opportunities and limitations. The study concludes that understanding Greece’s geographical position and utilizing it effectively by its leaders are fundamental elements in crafting a successful national strategy, both in the short and long term.

Thesis

Η μεταπτυχιακή διατριβή με τίτλο «Η Γεωγραφική Θέση της Ελλάδος και η Πολιτική της Θέση η οποία απορρέει από αυτή», εξετάζει την ιστορική εξέλιξη της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας, εστιάζοντας στον καθοριστικό ρόλο της γεωγραφικής της θέσης. Η ανάλυση καλύπτει τις σημαντικότερες ιστορικές περιόδους, από την ανεξαρτησία της χώρας έως τη σύγχρονη εποχή, και διερευνά πώς η γεωπολιτική της σημασία καθόρισε και καθορίζει ακόμη, τις διεθνείς της σχέσεις, τις πολιτικές της επιλογές και τις εθνικές της φιλοδοξίες. Μέσα από μία διαχρονική προσέγγιση, αναδεικνύεται η Ελλάδα ως «αιχμάλωτη» της γεωγραφικής της θέσης, υποχρεωμένη να προσαρμόζει την πολιτική της η οποία τις παρέχει εξίσου ευκαιρίες αλλά και περιορισμούς.. Η διατριβή αναλύει κρίσιμες ιστορικές στιγμές της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας του Ελληνισμού, όπως η Ελληνική Επανάσταση, ο Κριμαϊκός Πόλεμος, οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, ο Εθνικός Διχασμός και η συμμετοχή της χώρας στους Δύο Παγκοσμίους Πολέμους. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις πολιτικές αποφάσεις που επηρεάστηκαν από τη γεωγραφική θέση της Ελλάδας. Επιπλέον, σκιαγραφούνται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, μέσα από τις ψυχροπολεμικές και μεταψυχροπολεμικές εξελίξεις, θέτοντας το πλαίσιο για μελλοντικά σενάρια συνεργασίας ή σύγκρουσης των δύο χωρών. Συνολικά, η διατριβή αποδεικνύει ότι η γεωγραφία υπήρξε καθοριστικός παράγοντας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, προσφέροντας τόσο ευκαιρίες όσο και περιορισμούς. Η μελέτη καταλήγει, ότι η κατανόηση της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας και η αξιοποίησή της από τους εκάστοτε ηγέτες της, αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία για τη χάραξη μιας επιτυχημένης εθνικής στρατηγικής τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.