Η Συνεργασία Ελλάδας – Ισραήλ ως Άξονας Αποτροπής: Στρατηγική Σύγκλιση και Περιορισμοί

Abstract

Η παρούσα εργασία εξετάζει τη στρατηγική συνεργασία Ελλάδας–Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο, αξιολογώντας την ικανότητά της να λειτουργήσει ως αποτελεσματικός μηχανισμός αποτροπής. Παράλληλα, διερευνώνται οι θεσμικοί και πολιτικοί παράγοντες που θέτουν περιορισμούς στην περαιτέρω θεσμική εμβάθυνση αυτής της σχέσης. Το θέμα εντάσσεται στο πεδίο των Διεθνών Σχέσεων, με έμφαση στη θεωρία της αποτροπής, τις στρατηγικές συμμαχίες και τις περιφερειακές σχέσεις ασφάλειας.

Παρά τη σημαντική ενίσχυση της Ελληνοϊσραηλινής συνεργασίας σε στρατηγικό και θεσμικό επίπεδο, η ανάλυση καταδεικνύει ότι αυτή δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί σε πλήρως αυτόνομη και θεσμοθετημένη στρατηγική συμμαχία. Αντιθέτως, η συνεργασία παραμένει εξαρτημένη από τις εξωτερικές γεωπολιτικές συγκυρίες και επηρεάζεται από εσωτερικές πολιτικές μεταβλητές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια στρατηγική ασυμμετρία, η οποία περιορίζει την περαιτέρω σύγκλιση. Επιπλέον, εξετάζεται ο βαθμός στον οποίο η συνεργασία Ελλάδας–Ισραήλ μπορεί να διαδραματίσει ρόλο σταθεροποιητικού άξονα αποτροπής στην Ανατολική Μεσόγειο έναντι αναθεωρητικών δυνάμεων, λειτουργώντας ως ανάχωμα απέναντι στην αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας.

Μεθοδολογικά, υιοθετήθηκε ποιοτική προσέγγιση με ανάλυση περιεχομένου σε θεσμικά κείμενα, επίσημες ανακοινώσεις και δευτερογενή βιβλιογραφία. Η έρευνα εστιάζει στη θεσμική διάσταση της στρατηγικής σχέσης, στην επιχειρησιακή διαλειτουργικότητα, στη συμμετοχή σε πολυμερείς δομές, καθώς και στις κοινές αμυντικές πρωτοβουλίες.

Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι η Ελληνοϊσραηλινή συνεργασία ενισχύει την αποτρεπτική ισχύ των δύο κρατών και συμβάλλει στην περιφερειακή σταθερότητα. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη εξελιχθεί σε πλήρως δομημένο και θεσμικά κατοχυρωμένο στρατηγικό σχήμα. Συνολικά, η μελέτη αναδεικνύει τη σημασία αυτής της συνεργασίας ως παράγοντα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ παράλληλα υπογραμμίζει τους θεσμικούς, πολιτικούς και γεωπολιτικούς περιορισμούς που θέτουν όρια στην περαιτέρω σύσφιξη της στρατηγικής συνεργασίας, συμβάλλοντας στη συζήτηση για τις δυνατότητες και τα όρια ανάλογων διμερών συνεργασιών σε περιοχές στρατηγικής αστάθειας.