Ελληνοβουλγαρικό επεισόδιο του 1925: πως αποτυπώνουν το επεισόδιο οι ελληνικές εφημερίδες “Δημοκρατία” και “Εμπρός

Abstract

Τον Οκτώβριο του 1925 ένα επεισόδιο στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα ταράζει ακόμα περισσότερο τα ήδη ταραγμένα νερά των ελληνοβουλγαρικών σχέσεων. Το επεισόδιο γίνεται η αφορμή για μια εκτεταμένη στρατιωτική εμπλοκή ολίγων ημερών ανάμεσα σε Ελλάδα και Βουλγαρία και καταλήγει στην επέμβαση της Κοινωνίας των Εθνών που επιτυγχάνει κατάπαυση του πυρός και διπλωματική λύση. Η Κοινωνία των Εθνών σύμφωνα με το τελικό της πόρισμα επιδικάζει ευθύνη στην Ελλάδα για το επεισόδιο και την υποχρεώνει να πληρώσει αποζημίωση στη Βουλγαρία. Και η Βουλγαρία υποχρεώνεται σε αποζημίωση αλλά απαλλάσσεται από την ηθική ευθύνη του επεισοδίου και κερδίζει μια διπλωματική νίκη που την αναβαθμίζει μετά την ήττα της στον Μεγάλο Πόλεμο. Η Κοινωνία των Εθνών αναβαθμισμένη κι αυτή μετά την επιτυχία της υπογραφής της συνθήκης του Λοκάρνο, κερδίζει τις εντυπώσεις με την επέμβασή της στο επεισόδιο. Η συλλογική ασφάλεια γίνεται η νέα σημαία της Κοινωνίας για να προσδιορίσει τα νέα δεδομένα στην παγκόσμια διπλωματική σκηνή. Στην Ελλάδα ο τύπος ασχολείται ιδιαίτερα με το επεισόδιο κάνοντας συχνές αναφορές τόσο στις στρατιωτικές εξελίξεις όσο και στις πολιτικές-διπλωματικές. Παρόλο που την ίδια περίοδο η εσωτερική πολιτική επικαιρότητα απασχολείται με διάφορα θέματα όπως οι δημοτικές εκλογές , η ελευθεροτυπία, οι πολιτικές ελευθερίες, οι αρθρογράφοι της εποχής δεν αμελούν να παρουσιάσουν τις διάφορες πτυχές του επεισοδίου με αναλύσεις, ανταποκρίσεις, τηλεγραφήματα από το εξωτερικό. Το θέμα γίνεται αφορμή για αντιπαράθεση κυβέρνησης-αντιπολίτευσης κι απασχολεί συχνά τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Οι εφημερίδες Δημοκρατία και Εμπρός σε μια δύσκολη περίοδο φίμωσης της ελευθερίας του λόγου, εξαιτίας των δικτατορικών τάσεων της κυβέρνησης Πάγκαλου αγωνίζονται να ενημερώσουν για τα γεγονότα και τις εξελίξεις. Όπως είναι φυσικό στην αρχή και για μεγάλο διάστημα οι εφημερίδες αυτές και εν γένει ο ελληνικός τύπος βρίσκονται σε συμπόρευση αποδίδοντας την εθνική διάσταση του ζητήματος και στηρίζοντας συνειδητά την κυβέρνηση για λόγους εθνικής ομοψυχίας. Μετά την απόφαση όμως της Κοινωνίας των Εθνών θα αρχίσει να διαφαίνεται πιο έντονα η αμφισβήτηση της κυβέρνησης και ειδικά του πρωθυπουργού Πάγκαλου, του οποίου η ασταθή και ελλειπή σε ευελιξία προσωπικότητα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αρνητική εξέλιξη του ζητήματος για την Ελλάδα.