Οι Βιομηχανικές Περιοχές και η Βιομηχανική Περιφερειακή Πολιτική στην Ελλάδα

Abstract

Σωστά έχει παρατηρηθεί ότι σχεδόν κάθε πολιτικό κείμενο από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 αναφέρεται στην ανάγκη για προγραμματισμό της περιφερειακής ανάπτυξης. Και ακόμα σωστότερα έχει επισημανθεί ότι «ενώ υπάρχει μια διαρκής εξέλιξη σε διακηρύξεις πάνω στο θέμα αυτό, αντίθετα, στην πράξη ο περιφερειακός προγραμματισμός μόνο τελευταία κατάφερε να ξεπεράσει τη γνωστή αδυναμία του Κράτους να παρέμβει αποτελεσματικά στις διαδικασίες οικονομικής ανάπτυξης». Υπήρχε δηλαδή μια διάσταση ανάμεσα στην αναγνώριση των αναγκών για προγραμματισμό και παρέμβαση και στη λήψη πρακτικών μέτρων για την ανάπτυξη της περιφέρειας. Τούτο, πέρα από το γενικότερο αίτιο της ύπαρξης ειδικών συμφερόντων που καθορίζουν τα όρια της κυβερνητικής δράσης, θα μπορούσε να αποδοθεί και στην ανυπαρξία κάποιας θεωρητικής υποδομής συνηγορούσας υπέρ του περιφερειακού προγραμματισμού, ως συμπληρωματικού στοιχείου του εθνικού προγραμματισμού. Πράγματι η παραδοσιακή οικονομική θεωρία παραμέλησε την χωροταξική διάσταση κατά την ανάλυση των οικονομικών φαινομένων. Αλλά και όταν αργότερα την έλαβε υπόψη δεν κατάφερε να ξεκαθαρίσει διλήμματα του είδους "προτεραιότητα στις περιοχές που ήδη διαθέτουν κατάλληλη υποδομή, ώστε να επιτευχθεί ταχύρρυθμη οικονομική ανάπτυξη, ή ενίσχυση του περιφερειακού ιστού της χώρας για την γεφύρωση των διαπεριφερειακών διαφορών στην ανάπτυξη»; Ακόμα όμως και μετά την ανάπτυξη της θεωρητικής υποδομής ο περιφερειακός προγραμματισμός έδειχνε να έχει δευτερεύουσα σημασία σε σχέση με τον εθνικό.