| dc.contributor.author | Τζιτζής, Θεοχάρης Απ | |
| dc.date.accessioned | 2025-07-16T09:45:05Z | |
| dc.date.available | 2025-07-16T09:45:05Z | |
| dc.date.issued | 2025-06 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11728/13178 | |
| dc.description | ENGLISH ABSTRACT
This dissertation investigates the diplomatic presence and activities of Greek consuls in
Cyprus during the critical period of the National Schism in Greece (1915–1917), a time
of deep political division between the royalist supporters of King Constantine I and the
liberal-republican camp led by Eleftherios Venizelos. Set against the backdrop of
British colonial administration on the island, the study highlights the delicate and often
contested role of Greek consular authorities in shaping political allegiances, influencing
public opinion, and maintaining ties between the Greek state and the Cypriot
population.
Central to this analysis is the examination of how Greek consuls navigated the polarized
political climate. The actions of Consul Vattimbelas, in particular, serve as a case study
of active engagement in support of Venizelist policies, despite operating under the
watchful eye of British colonial authorities who were increasingly wary of any foreign
influence that could stir nationalist sentiment among Cypriots.
In addition, the research explores the significant contribution of Archbishop Meletios
Metaxakis, whose dual role as a religious leader and de facto national representative
allowed him to serve as a vital intermediary between Cyprus and the Greek government
in exile. His alignment with the Venizelist cause and his advocacy for the island’s future
union with Greece placed him at the heart of both ecclesiastical and political
developments during this volatile era.
The study further evaluates the British administration’s reaction to Greek consular
activity, which ranged from cautious tolerance to overt suspicion, particularly when
consular initiatives were perceived as encouraging anti-colonial or irredentist
ideologies. By assessing a range of primary sources—including diplomatic dispatches,
correspondence, and press reports—this dissertation sheds light on the interplay
between national policy, colonial politics, and local agency.
Ultimately, the thesis argues that the Greek consular presence in Cyprus during the
National Schism functioned not only as a formal diplomatic channel but also as an
unofficial instrument of ideological and political influence, reflecting the fragmentation
of Greek national identity and its transnational reverberations in the broader Eastern
Mediterranean context | en_UK |
| dc.description.abstract | Η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά τη διπλωματική παρουσία και δράση των
Ελλήνων προξένων στην Κύπρο κατά την κρίσιμη περίοδο του Εθνικού Διχασμού
(1915–1917), μια εποχή βαθιάς πολιτικής πόλωσης μεταξύ των φιλοβασιλικών
υποστηρικτών του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄ και των φιλελευθέρων οπαδών του
Ελευθερίου Βενιζέλου. Στο πλαίσιο της βρετανικής αποικιοκρατικής διοίκησης στο
νησί, η μελέτη αυτή αναδεικνύει τον σύνθετο και συχνά αμφιλεγόμενο ρόλο των
ελληνικών προξενικών αρχών στη διαμόρφωση πολιτικών τάσεων, στην επηρέαση της
κοινής γνώμης και στη διατήρηση δεσμών μεταξύ του κυπριακού ελληνισμού και του
ελλαδικού κράτους.
Κεντρικό σημείο ανάλυσης αποτελεί η στάση και η δράση των Ελλήνων προξένων στο
νησί κατά την περίοδο του Διχασμού, με ιδιαίτερη έμφαση στην περίπτωση του
προξένου Βατιμπέλα, ο οποίος ενήργησε με σαφή προσανατολισμό υπέρ της
βενιζελικής παράταξης. Η παρουσία του δεν περιορίστηκε σε τυπικά διπλωματικά
καθήκοντα, αλλά εκτείνεται σε πολιτικού τύπου παρεμβάσεις, συχνά υπό το βλέμμα
και την καχυποψία των Βρετανών αποικιοκρατών, οι οποίοι επεδείκνυαν αυξανόμενη
επιφυλακτικότητα απέναντι σε κάθε εξωτερική επιρροή που μπορούσε να ενισχύσει
τον εθνικισμό των Κυπρίων.
Επιπλέον, ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στη φυσιογνωμία του Αρχιεπισκόπου
Μελετίου Μεταξάκη, ο οποίος λειτούργησε ως θρησκευτικός αλλά και πολιτικός
παράγοντας, ενισχύοντας την εθνική αφύπνιση του κυπριακού ελληνισμού και
διατηρώντας ενεργή επαφή με το βενιζελικό κέντρο. Η δράση του αποτέλεσε κομβικό
σημείο στη σύνδεση των τοπικών εθνικών προσδοκιών με τις εξελίξεις στην ελλαδική
πολιτική σκηνή.
Η εργασία εξετάζει επίσης τη στάση της βρετανικής αποικιοκρατικής διοίκησης
απέναντι στο ελληνικό προξενείο, εντοπίζοντας τις διακυμάνσεις από την ανεκτικότητα
έως και τη δυσπιστία, ιδίως όταν οι προξενικές ενέργειες εκλαμβάνονταν ως φορείς
υπονόμευσης της αποικιακής τάξης ή ως έκφραση ενωτικών τάσεων. Μέσα από την
αξιοποίηση πρωτογενών πηγών –όπως διπλωματική αλληλογραφία, αρχειακά
τεκμήρια και Τύπος της εποχής– η μελέτη φωτίζει τη δυναμική συνύπαρξη της εθνικής
πολιτικής, της αποικιακής εξουσίας και της τοπικής δράσης.
Καταλήγοντας, η εργασία υποστηρίζει ότι η ελληνική προξενική παρουσία στην Κύπρο
δεν υπήρξε απλώς ένας επίσημος διπλωματικός θεσμός, αλλά λειτούργησε ως άτυπος
φορέας ιδεολογικής και πολιτικής επιρροής, αντανακλώντας τον κατακερματισμό της
ελληνικής εθνικής ταυτότητας και τις διεθνικές του διαστάσεις στον ευρύτερο χώρο
της Ανατολικής Μεσογείου | en_UK |
| dc.language.iso | el_GR | en_UK |
| dc.publisher | Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ιστορίας, Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Τεχνών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου, | en_UK |
| dc.rights | Απαγορεύεται η δημοσίευση ή αναπαραγωγή, ηλεκτρονική ή άλλη χωρίς τη γραπτή συγκατάθεση του δημιουργού και κάτοχου των πνευματικών δικαιωμάτων | en_UK |
| dc.subject | Ελευθέριος Βενιζέλος | en_UK |
| dc.subject | Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ | en_UK |
| dc.subject | Εθνικός Διχασμός | en_UK |
| dc.subject | Βατιμπέλας | en_UK |
| dc.subject | Ελληνικό Προξενείο | en_UK |
| dc.subject | Κύπρος | en_UK |
| dc.subject | διπλωματία | en_UK |
| dc.subject | ελληνισμός | en_UK |
| dc.title | Οι Έλληνες Πρόξενοι στην Κύπρο κατά τον Εθνικό Διχασμό | en_UK |
| dc.title.alternative | Διατριβή η οποία υποβλήθηκε προς απόκτηση εξ αποστάσεως μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου | en_UK |
| dc.type | Thesis | en_UK |
