Η Αρχή των Ίσων Αποστάσεων στο Ενωσιακό Δίκαιο: προεκτάσεις στην ελεύθερη κυκλοφορία και στο δίκαιο του ανταγωνισμού
Thesis
Η Αρχή των Ίσων Αποστάσεων (ΑΙΑ), περιγράφεται στη Πρότυπη Σύμβαση του ΟΟΣΑ (ΠΣ-ΟΟΣΑ) και εφαρμόζεται με βάση της Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη μεταβιβαστική τιμολόγηση του ΟΟΣΑ (ΚΟ-ΟΟΣΑ). Η ΑΙΑ έχει εφαρμογή στις συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα μεταξύ συνδεδεμένων οντοτήτων με στόχο τη δίκαιη κατανομή της φορολογητέας ύλης μεταξύ των διαφορετικών φορολογικών δικαιοδοσιών. Το Διεθνές φορολογικό Συμβατικό Δίκαιο (ΔΦΔ), χρησιμοποιεί ως κεντρικό σημείο αναφοράς τη φορολογική κυριαρχία που ασκείται από τα κράτη και που προϋποθέτει την ύπαρξη «φορολογικών» συνόρων. Αντίθετα η ενιαία εσωτερική αγορά, μέσω των τεσσάρων θεμελιωδών οικονομικών ελευθεριών αλλά και του δικαίου του ανταγωνισμού στοχεύει στην κατάργηση των εσωτερικών συνόρων και στη δημιουργία ενός ενιαίου οικονομικού χώρου. Το πεδίο της άμεσης φορολογίας δεν έχει ακόμα εναρμονιστεί σε ενωσιακό επίπεδο καθώς εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών. Προκύπτουν περιπτώσεις όπου οι ρυθμίσεις άμεσης φορολογίας με στοιχεία αλλοδαπότητας όπως είναι οι διασυνοριακές συναλλαγές, δεν συνάδουν πάντα με την ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ένωσης ενώ μπορεί να έρχονται σε αντίθεση και με το δίκαιο του ανταγωνισμού και ειδικότερα των κρατικών ενισχύσεων. Η εργασία εξετάζει την συμβατότητα της ενιαίας αγοράς με την ΑΙΑ. Τα ζητήματα παραμένουν επίκαιρα μετά και τις τελευταίες αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ στις υποθέσεις κρατικών ενισχύσεων των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων. Εξετάστηκε η σχετική ελληνική και ξενόγλωσσή βιβλιογραφία και αρθρογραφία καθώς και οι σημαντικότερες αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ. Προκύπτει ότι οι φορολογικές ρυθμίσεις όταν καταλήγουν σε αυξημένη φορολογική υποχρέωση, υπό τις εξεταζόμενες κάθε φορά περιστάσεις μπορούν να εκληφθούν ως εισάγουσες περιορισμούς στο εμπόριο εντός της Ένωσης. Εφόσον το αποτέλεσμα των ρυθμίσεων αυτών βαίνει πέραν του αποτελέσματος που προκύπτει από την ΑΙΑ, οι περιορισμοί αυτοί μπορούν να αιτιολογούνται από την ισόρροπη κατανομή φορολογικής εξουσίας και τη καταπολέμηση της φοροαπογυγής, τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας. Όταν αντίθετα οι ρυθμίσεις, που περιλαμβάνονται σε ατομικές αποφάσεις τύπου tax ruling καταλήγουν σε μειωμένη φορολογική υποχρέωση, τότε αυτές εκλαμβάνονται ως χορήγηση επιλεκτικού πλεονεκτήματος που συνιστά κρατική επιχορήγηση. Για την εξέταση του επιλεκτικού πλεονεκτήματος μπορεί να χρησιμοποιείται η ΑΙΑ όπως εφαρμόζεται από τις ΚΟ ΟΟΣΑ. Απαιτείται όμως το κράτος μέλος να έχει ενσωματώσει την ΑΙΑ στην εσωτερική έννομη τάξη έστω και ως διοικητική πρακτική. Στην εργασία αξιολογείται επίσης και η πρόταση για Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη μεταβιβαστική τιμολόγηση με παράθεση των θετικών και αρνητικών αποτελεσμάτων που αναμένονται από την υιοθέτηση της